چکیده
بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی شدیدبر تغییرات واسپین و کمرین پلاسمایی در موشهای ماده نژاداسپراگوداولی
آدیپوکینها یا آدیپوکیتوکینها[1]،سایتوکینهایی هستند که از بافت آدیپوسیت ترشح میشوند و از جمله میتوان به واسپین و کمرین اشاره کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی شدید بر تغییرات سطوح واسپین و کمرین در موشهای ماده نژاد اسپراگوداولی میباشد.بدین منظوردراینمطالعه35 سر موش نژاد اسپرگوداولی از نمونههای در دسترس آزمایشگاه علوم پزشکی دانشگاه شیراز انتخاب شدند، که 15 سر موش در گروه کنترل و 20 سر موش در گروه تجربی قرار گرفتند. از نظر تغذیه و جنس و سن کنترلهای لازم انجام شد. آزمودنیهای گروههای تمرینی با شدت بالا مطابق با برنامه تمرینی، فعالیت دویدن روی نوارگردان را به مدت 8 هفته و 5 جلسه در هفته اجرا کردند. این تمرین به صورت فزاینده و با رعایت اصل اضافه بار انجام شد. دادههای حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار spss.16 و آزمون t مستقل و جهت تعیین رابطه بین متغیرهای پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تمرین و فعالیت بدنی باعث کاهش سطوح پروتئین واسپین و افزایش سطح سرمی کمرین میشود. در نهایت مشخص گردید جهت ایجاد تغییرات قابل توجه در سطوح هورمون واسپین و کمرین، انجام هشت هفته فعالیت ورزشی کافی است و تغییر در عامل شدت و مدت زمان فعالیت ورزشی، میتواند بر پاسخ این هورمونها تاثیر داشته باشد.
واژههای کلیدی : واسپین، کمرین، تمرین هوازی شدید
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه................................ 2
1-2- بیان مسأله........................... 4
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق.................. 8
1-4- اهداف تحقیق......................... 11
1-4-1- هدف کلی......................... 11
1-4-2- اهداف اختصاصی................... 11
1-5- سوالات تحقیق......................... 11
1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش12
1-6-1- تعریف مفهومی.................... 12
1-6-1-1- واسپین........................ 12
1-6-1-2- کمرین......................... 12
1-6-1-3- بافت چربی..................... 12
1-6-1-4- فعالیت هوازی.................. 13
1-6-2- تعریف عملیاتی................... 13
1-6-2-1- فعالیت هوازی.................. 13
1-6-2-2- موش نژاد اسپراگوداولی......... 13
فصل دوم: مفاهیم نظری و پیشینه پژوهش
2-1- مقدمه............................... 15
2-2- مفاهیم بنیادی پژوهش................. 16
2-2-1- بافت چربی....................... 16
2-2-2- بافت چربی سفید.................. 16
2-2-3- بافت چربی قهوه ای............... 17
2-2-4- تاریخچه کوتاهی درباره آدیپوکین ها17
2-2-5- پروتئازهایسرین.................. 20
2-2-6- سرپین ها........................ 20
2-2-7- واسپین.......................... 23
2-2-8- مراحل تولید واسپین............. 25
2- 2- 9- تاثیرات القای واسپین بر مصرف غذا و سوخت و ساز گلوکز......................................... 26
2-2-10- مطالعه مداخله واسپین در از دست دادن وزن 27
2-2-11- غلظت سرم واسپین در چاقی و بیماری های متابولیک 28
2-2-12-انتشار واسپین حاصل از فشار ورزش اکسیداتیو 29
2-2-13-شناسایی و پردازش کمرین......... 30
2-2-14- ویژگی های کمرین................ 32
2-3- پیشینه تحقیق........................ 35
فصل سوم: روش تحقیق
3-1- مقدمه............................... 40
3-2-روش تحقیق............................ 40
3-3- جامعه آماری، نمونه و روش نتیجه گیری. 41
3-4- متغیرهای پژوهش...................... 41
3-4-1- متغیر مستقل..................... 41
3-4-2- متغیرهای وابسته................. 41
3-5- ابزار اندازه گیری................... 41
3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات پژوهش......... 42
3-6-1- هورمون واسپین................... 42
3-6-2- هورمون کمرین.................... 42
3-6-3- وزن............................. 42
3-7- روش اجرا............................ 42
3-7-1-پروتکل تمرینی.................... 44
3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات............ 45
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش
4-1- مقدمه............................... 47
4-2- یافتههای توصیفی..................... 48
4-3- یافته های مرتبط با سوالات پژوهش...... 49
4-3-1-سوال پژوهشی اول.................. 49
4-3-2- سوال پژوهشی دوم................. 50
4-3-3- سوال پژوهشی سوم................. 51
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- مقدمه............................... 54
5-2- خلاصه پژوهش.......................... 54
5-3- بحث و بررسی......................... 56
5-3-1- تاثیر فعالیت ورزشی بر واسپین.... 56
5-3-2- تاثیر فعالیت ورزشی بر کمرین..... 60
5-3-3- تاثیر فعالیت ورزشی بر رابطه بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین.................................. 64
5-4- نتیجه گیری.......................... 64
5-5- محدودیت های پژوهش................... 64
5-5- 1- متغیرهای غیر قابل کنترل........ 64
5-5- 2- متغیرهای قابل کنترل............ 65
5-6- پیشنهادها........................... 66
5-6-1- پیشنهادهای پژوهشی............... 66
5-6-2- پیشنهادهای کاربردی.............. 66
منابع و مآخذ
منابع فارسی.............................. 67
منابع خارجی.............................. 68
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول 3-1: برنامه تمرینات هوازی شدید (سرعت،شیبو زمان) 44
جدول 4-1: یافتههای توصیفی واسپین و کمرین در گروههای کنترل و تمرین.............................................. 48
جدول 4-2: آزمون آماری بین گروهی واسپین در گروههای تمرین و کنترل.............................................. 49
جدول 4-3: آزمون آماری بین گروهی کمرین در گروههای تمرین و کنترل.............................................. 50
جدول 4-4: ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای پژوهش51
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1: میانگین و انحراف استاندارد واسپین در گروههای تمرین و کنترل......................................... 50
نمودار 4-2: میانگین و انحراف استاندارد کمرین را در گروههای تمرین و کنترل....................................... 51
نمودار 4-3: همبستگی بین واسپین و کمرین در گروه تمرین52
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل 2- 1. آدیپوکین ها و تاثیرات آن ( بلوهر، 2012) 19
شکل 2-2. اعمال سرپین (کاویو و همکاران، 2011).. 21
شکل 2-3. هورمون واسپین (کاویو و همکاران، 2011)26
شکل2-4. عملکرد واسپین در کاهش غذا و بهبود گلوکز خون (بلوهر، 2012).............................................. 27
شکل 2-5. فعالیتهای کمرین (کوکلا و همکاران، 2011)33
شکل 2-6. مکانیزم فعالیت کمرین (گرلسکی و همکاران، 2007) 34
فصل اول
کلیات
عدم فعالیت بدنی و سبک زندگی غیرفعال از عوامل موثر در شیوع چاقی و اضافه وزن است که اغلب اختلالاتی نظیر مقاومت انسولینی، دیابت نوع 2، دیسلیپیدمی و فشار خون بالا را موجب میشود. چنین شرایطی منجر به بر هم خوردن تعامل بین فرآیندهای متابولیکی و ایمنی میشود. به نظر میرسد التهاب در پاتوژنز (بیماری زایی) این اختلالات موثر باشد. به خوبی مشخص شده است که پیشرفت وضعیتالتهابخفیفمزمن[2] پیشبینی قوی برای بسیاری از این بیماریها است. این وضعیت التهابی با سطوح بالای شاخصهای التهابی نظیر اینترلوکین-6 (IL-6)، عامل نکروز توموری- آلفا (TNF-α) و پروتئین واکنشگر C (CRP) مشخص میشود. بافت چربی، نوع تخصص یافتهای از بافت همبند است که عمدتاً از سلولهای چربی یا ادیپوسیتها[3] تشکیل شده است. این سلولها به صورت مجزا یا در گروههای کوچک درون بافت همبند سست یا نامنظم و غالباً به صورت گروههای مجتمع بزرگ یافت میشوند و در آنجا جزء اصلی بافت چربی را تشکیل میدهند، که بافت چربی در بسیاری از مناطق سرتاسر بدن قرار گرفته است.
بافت چربی بزرگترین ذخیره انرژی (به شکل تریگلیسرید، چربیهای خنثی) در بدن است. سایر اعضای ذخیره کننده انرژی، عمدتاً کبد و عضلات اسکلتی، این عمل [ذخیره سازی] را در شکل گلیکوژن انجام میدهند. با این حال، موجودی گلیکوژن محدود است و باید ذخیره بزرگی از کالری در بین وعدههای غذایی به حرکت درآید. چون چگالی تریگلیسریدها کمتر از گلیکوژن بوده و آنها ارزش کالریک بالاتری (3/9 kcal/g برای تریگلیسریدها در مقابل 1/4 kcal/g برای کربوهیدراتها) دارند، بافت چربی به صورت بافت ذخیرهای بسیار کارآمدی درآمده است. این بافت دائماً در حال تخریب و جایگزینی میباشد و به تحریکات عصبی و هورمونی هر دو حساس است. افزون بر این، ادیپوسیتها خود، هورمونها و تعدادی از فاکتورهای مهم را آزاد میکنند و بافت چربی هم اکنون یک اندام مهم درونریز و سیگنال دهنده محسوب میشود. بافت چربی یا آدیپوز، با ویژگیهای فیزیکی منحصر به فردش، یک هادی حرارتی چربی همچنین فضاهای میان سایر بافتها را پر و به نگه داری برخی از اندامها در محل خود کمک میکند. لایههای زیرجلدی بافت چربی به شکلگیری سطح بدن کمک میکند، در حالی که ذخایر بالشتک مانند آن که عمدتاً در کف دستها و پاها هستند، به عنوان ضربهگیر عمل میکنند. دو نوع بافت چربی وجود دارد؛ محل، ساختمان، رنگ و ویژگیهای آسیب شناختی آنها متفاوت است. بافت چربی سفید، که نوع شایعتر است، از سلولهایی تشکیل شده است که پس از تکوین کامل حاوی یک قطره مرکزی بزرگ چربی به رنگ زرد مایل به سفید در سیتوپلاسم خود هستند. بافت چربی قهوهای از سلولهایی تشکیل شده است که حاوی قطرههای چربی متعددی هستند که میان تعداد زیادی میتوکندری پراکنده شدهاند، که موجب میشود این سلولها تیرهتر به نظر برسند. هر دو نوع بافت چربی از خونرسانی غنی برخوردارند. مدتی پیش دانشمندان و پزشکان بافت چربی را به عنوان فقط یک بافت هدف غدد درونریز بررسی کردند اما اکنون به عنوان یک عضو از غدد درونریز که فقط درون خود ترشح میکند، بررسی میکنند.سلولهای چربی بالغ دستهای از پروتئینها را ترشح میکنند که به عنوان ادیپوکینها (سایتوکینهای بافت چربی) شناخته میشوند. بعد از کشف لپتین به عنوان یک هورمون مشتق شده از بافت چربی، تعداد زیاد دیگری از ادیپوکینها کشف شدند. از جمله: ادیپوکین مهار کننده فعال دپلاستوزین-1 (PAI-1) و رسیتین بودند. ادیپوکینها نقش مهمی در رابطه متقابل بین بافت چربی و بافتها و ارگانهای دیگر دارند. این بافتها انگیزه محققان را برای تجزیه و تحلیل کاملتر و جامعتر پروتئینهای ترشح شدهای که از بافت چربی مشتق میشوند و رابطه آنها با ورزش، بیشتر میکند.
[1]. Adipocytokines
[2]. Chronic low-grade inflammatory state
[3]. adipocytes