بررسی وضعیت مشارکت در ورزش و ارتباط آن با رفتار شهروندی سازمانی بانوان شاغل در ادارات کل استان خراسان شمالی
چکیده
محقق بر اساس اهداف تعیین شده در پی این است که وضعیت مشارکت در ورزش و ارتباط آن با رفتار شهروندی سازمانی بانوان شاغل در ادارات کل استان سمنانرا بسنجد.
روش تحقیق از لحاظ حوزه تحقیقات اجتماعی، توصیفی از نوع پیمایشی و از نظر شیوه نگرش و پرداختن به مسأله توصیفی- تحلیلی محسوب میشود و به لحاظ روابط بین متغیرها از نوع همبستگی است و جامعه آماری تحقیق حاضر را زنان شاغل ادارات کل استان خراسان شمالی(632 نفر ) تشکیل داده اند .253 نفر از زنان شاغل ادارات کل استان سمنان پرسشنامههای جمعیت شناختی ، مشارکت ورزشی و رفتار شهروندی سازمانی را تکمیل کردند . در سطح آمار استنباطی با توجه به آزمون کالموگراف اسمیرنف از آزمون یومن ویتنی، کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن برای به آزمون گذاشتن فرضیه‌های تحقیق درسطح معناداری 05/0 =α استفاده میشود.
نتایج تحقیق نشان میدهد که بین مشارکت در ورزش و رفتار شهروندی سازمانی بانوان شاغل ادارات کل استان سمنانارتباط معنی داری وجود ندارد .
در نتیجه گیری کلی می توان گفت که بین مشارکت در ورزش و رفتار شهروندی سازمانی بانوان شاغل ادارات کل استان سمنانهمبستگی وجود ندارد و عواملی غیر از ویژگی های جمعیت شناختی وجود دارند که بر میزان مشارکت ورزشی زنان شاغل در فعالیت های ورزشی موثرند .
واژههای کلیدی: فعالیتهای ورزشی، مشارکت ورزشی ،زنان شاغل ،رفتار شهروندی سازمانی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1-7-1- محدودیتهای خارج از کنترل محقق.. 10
1-8- تعریف واژه ها و اصطلاحات:10
2-2-1-1- اثرات مشارکت در ورزش.. 18
2-2-1- 2- چرا افراد در فعالیت های ورزشی شرکت می کنند ؟. 20
2-2-1-3- چرا افراد در فعالیت های ورزشی شرکت نمی کنند ؟. 20
2-2-1-4- ورزش و فعالیت بدنی.. 21
2-2-2- مشارکت در ورزش و زنان. 23
2-2-2- 1- تاریخچه ورزش زنان. 26
2-3- رفتار شهروندی سازمانی.. 28
2-3-1- رفتار های مشارکتی و تاریخچه. 29
2-3-2- رفتار شهروندی سازمانی.. 31
2-3-3 – تعاریف رفتار شهروندی سازمانی.. 33
2-3- 4- ویژگی های رفتار شهروندی سازمانی.. 35
2-3- 5- پیامد های رفتار شهروندی سازمانی.. 37
2-3- 6- ابعاد رفتار شهروندی سازمانی 39
2-3-7- عوامل موثر بر بروز رفتار شهروندی سازمانی 49
2-3- 8- نظریه های مرتبط با رفتار شهروندی سازمانی.. 54
2-3- 9- رفتار های ضد شهروندی 56
2-3-10 - رفتارهای شهروندی سازمانی در ورزش.. 57
2-4- سابقه تحقیقات انجام شده58
3-6-روش های گرد آوری داده ها75
3-7- قابلیت روایی و پایایی ابزار تحقیق.. 77
3-9-روش های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده ها78
4-2-توصیف یافته های تحقیق.. 81
4-2- 1- توصیف مشخصات فردی.. 81
4-2- 2- توصیف یافته های مربوط به سوالات پرسشنامه. 86
4- 2- 2- 1- توصیف سولات مربوط به پرسشنامه مشارکت ورزشی 86
4-2- 2- 2- توصیف سولات مربوط به پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی.. 93
4-3- 1- بررسی وضعیت طبیعی بودن مؤلفه های تحت مطالعه توسط آزمون کولموگروف – اسمیرنوف 95
5-6- پیشنهادات پژوهشی برای تحقیقات آینده149
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول2- 1- ابعاد رفتار شهروندی سازمانی 47
جدول2- 2- ابعاد رفتار شهروندی مورد استفاده در تحقیق ، خلاصه و جمع بندی.. 68
جدول 3- 1- لیست ادارات کل استان سمنانو تعداد زنان شاغل 71
جدول 3- 2- تعداد نمونه انتخابی.. 73
جدول 3- 3- شماره سوالات هر یک از ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 76
جدول 3- 4- نتایج آزمون پایایی.. 77
جدول 4- 1- توزیع و درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس سن. 81
جدول 4- 2- توزیع و درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس وضعیت تأهل. 82
جدول 4- 3- توزیع و درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس مدرک تحصیلی.. 83
جدول 4- 4- توزیع و درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس وضعیت استخدامی 84
جدول 4- 5- توزیع و درصد فراوانی آزمودنی ها بر اساس سابقه کاری.. 85
جدول 4- 6- توصیف سوال « چند مدت است که به فعالیت بدنی یا ورزشی مشغول هستید؟». 87
جدول 4- 7- توصیف سوال « چند جلسه در ماه به فعالیت بدنی می پردازید؟». 87
جدول 4-8- توصیف سوال « چند جلسه در هفته ورزش می کنید؟». 88
جدول 4- - 9 توصیف سوال « در طول هفته چند دقیقه ورزش می‌کنید؟». 88
جدول 4- -10 توصیف سوال « هر جلسه ورزش شما چند دقیقه طول می کشد؟». 89
جدول 4- 11- توصیف سوال « در چه ساعتی از شبانه روز ورزش می کنید؟». 89
جدول 4-12- توصیف سوال « شدت فعالیت ورزشی شما چقدر است؟». 90
جدول 4- - 13 توصیف سوال « انگیزه های شرکت در فعالیت ورزشی شما چیست؟». 90
جدول 4- -14 توصیف سوال « معمولا چه ورزش خاصی انجام می دهید؟». 91
جدول 4- 16- توصیف سوال « معمولا کجا ورزش می کنید؟». 92
جدول 4- 17- توصیف سوال «اگر ورزش نمی کنید، علت آن چیست؟». 93
جدول 4- 18- آمار توصیفی پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن. 94
جدول 4- 22- ارتباط بین مشارکت در ورزش وجوانمردی در بانوان شاغل در ادارات کل استان خراسان شمالی.. 99
جدول 4- 26- ارتباط بین مشارکت در ورزش با سن در بانوان شاغل در ادارات کل استان خراسان شمالی.. 103
جدول 4- 28- نتایج آزمون کروسکال والیس در مشارکت ورزشی بانوان شاغل بر اساس مدرک تحصیلی105
جدول 4- 29- نتایج آزمون کروسکال والیس در مشارکت ورزشی بانوان شاغل بر اساس وضعیت استخدامی.. 105
فهرستنمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4- 1- توزیع درصدی سن در بانوان شاغل در ادارات کل استان سمنان. 82
نمودار 4- 2- توزیع درصدی وضعیت تاهل در بانوان شاغل در ادارات کل استان سمنان. 83
نمودار 4- 3- توزیع درصدی مدرک تحصیلی در بانوان شاغل در ادارات کل استان سمنان. 84
نمودار 4- 4- توزیع درصدی وضعیت استخدامی در بانوان شاغل در ادارات کل استان سمنان. 85
نمودار 4- 5- توزیع درصدی سابقه کاری در بانوان شاغل در ادارات کل استان خراسان شمالی. 86
1-1- مقدمه
رشد فزاینده ورزش در دو دهه گذشته،آن را به صنعتی فعال در قرن حاضر تبدیل کرده و طی سالهای اخیر،تحولات چشمگیری داشته است(57). میزان فعالیت ورزشی در میان افراد کم است و با افزایش سن رو به کاهش نیز میگذارد(101) ، ولی اگر به طور منظم انجام شود منجر به رفع و تعدیل خستگی شده و موجب ایجاد و حفظ سلامت روانی میگردد(78).ورزش به عنوان یکی از مظاهر فردی و اجتماعی، ضمن حفظ و بقای سلامت روحی و جسمی آحاد جامعه، جهت ایفای صحیح نقشهای فردی، خانوادگی واجتماعی حائز اهمیت است(73)و وسیله ای موثر برای پرورش قوای فکری ، جسمی واخلاقی افراد بوده ، عاملی برای جلوگیری از کجروی های اجتماعی محسوب میشود(16).
به طور کلی ورزش در تمام دوران زندگی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و موجب میشود، افراد مکان مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت خود داشتهباشند و مشارکت در ورزش در تامین سلامت جسمی و روانی تعمیم بهداشت ، آمادگی برای فعالیت های دفاعی ، کسب شادابیو نیل به موفقیت در وظایف حرفه ای و شغلی آنان تاثیر بسیار زیادی دارد(24 ، 58 ، 19)، به همین منظور بهترین و سالم ترین راه تخلیه هیجانات و حفظ سلامتی که برای همه اقشار جامعه پیشنهاد میشود مشارکت در فعالیتهای ورزشی است (73).با این حال ، ورزش نامناسب میتواند نتایج منفی از قبیل اضطراب ، کاهش لذت بردن، و ترک تحصیل را تولید کند(91) .پاسخ های عاطفی هنگام مشارکت در فعالیتهای ورزشی از اهمیت زیادی برخوردارند. ولی در پژوهشهای ورزشی به آنها توجه زیادی نشدهاند (56) .
در فرهنگ اسلامی زنان از ارزش فراوانی برخوردار هستند ، توجهی که اسلام به بانوان و نیروهای سرشار آنها دارد، ما را به این نکته ظریف واقف میگرداند که بانوان هر جامعه ، سرمایه های گرانقدر آن جامعه هستند و به عنوان وظیفه انسانی و تکلیف الهی ، بر همه مسئولان و برنامه ریزان اجرایی ، فرهنگی لازم است تا از این سرمایههای گرانقدر هر چه بهتر و بیشتر استفاده کنند (47).
امروزه نقش بانوان در فعالیتهای اجتماعی در جامعه ایران پررنگ تر از گذشته شده است. اما با وجود سیر فزاینده حضور بانوان در عرصه های اجتماعی، مشارکت و حضور آنان در فعالیت های ورزشی محدود است . بنابراین این موضوع باید بررسی و زمینه های حضور پررنگ تر آنان در عرصه های ورزشی فراهم شود (72) .
رفتارهای غیر رسمی که توسط کارمندان در سازمان ها ابراز میشوند نام های مختلفی به خود می گیرند که معروف ترین این نام ها رفتار شهروندی سازمانی (OCB)[1]است(106).
تحقیقات مختلفی در داخل و خارج از کشور به طور جدا از هم در زمینه مشارکت در ورزش و رفتار شهروندی سازمانی انجام شدهاند که این مطلب اهمیت حضور افراد در فعالیت های ورزشی و رفتار افراد در سازمانها را نشان می دهد. با این مقدمه و با توجه به اینکه بانوان نیمی از افراد جامعه را تشکیل میدهند، شناخت عوامل موثر بر مشارکت این افراد در ورزش ، باعث جهت دهی صحیح به برنامه ریزی ها برای افزایش مشارکت آنها در ورزش، و متعاقب آن افزایش سلامت عمومی قشر بانوان میشود.
[1]- Organizational citizenship behavior
