بررسی اثرات توسعه ورزش بر فرآیند جهانیشدن ایران 93
فهرست
فصل اول: مقدمه و معرفی
1-6 تعاریف واژه‌های عملیاتی.. 12
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-2-4 جهانیشدن یا جهانیسازی؟. 17
2-2-7-4-1 خاص گرایی فرهنگی.. 31
2-2-7-4-3 آمیزشوتحولفرهنگی.. 33
2-2-9 عوامل مؤثر و مهم در جهانیشدن. 36
2-2-10 دیدگاههای مختلف نسبت به پدیده جهانیشدن (موافقان و مخالفان)37
2-2-11 اثرات و پیامدهای جهانیشدن. 39
2-3-1 انگیزه‌های اقتصادی و جهانیشدن تجارت در ورزش... 43
2-3- 2 ورزش به‌عنوان یک پدیده اقتصادی.. 45
2-3-3 رسانه‌ها و ورزش تجارتی.. 45
2-3-4 ورزش و فنآوری اطلاعات.. 46
2-3-5 ورزش و تسهیلتوسعهاقتصادیواجتماعی.. 47
2-3-6 ورزش و روند جهانیشدن فرهنگ... 48
2-3-7 ورزش و گردشگری (گردشگری ورزشی)49
2-3-8 مهاجرت جهانی ورزشکاران. 50
2-3-9 جهانیشدن ورزش و تابعیت سیاسی بازیکنان. 51
2-3-11 ورزش، ایجاد صلح و دوستی و درک متقابل بین‌المللی.. 53
2-3-13 ورزش، قلمرو زدایی و پیوند مرزها55
2-3-14 ورزش، حفظ ارزش‌ها و ثبات سیاسی جامعه. 55
2-3- 15 جنبش المپیک و فعالیت‌های دیپلماتیک... 56
2-3-16 ورزش و مبارزه با استعمارگری.. 56
2-3-18 ورزش و حقوق بشر، مبارزه با نژادپرستی.. 57
2-3-19 ورزش، کسب وجهه و ترویج حس هویت و وحدت اجتماعی برای گروه یا جامعه و حکومت‌ها58
2-3- 20 ورزش، کسب پرستیژ و به رسمیت شناخته شدن شهرها59
2-4-1 تحقیقات داخلی انجام‌شده درزمینۀ تحقیق.. 60
2-4-2 تحقیقات خارجی انجام شده در زمینه تحقیق.. 69
فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق
3-2-1 مطالعات کتاب‌خانه‌ای.. 85
فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل دادهها
4-4 نظرات پاسخ‌دهندگان به سؤال نهایی پرسشنامه 112
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5-3 یافته‌های توصیفی و استنباطی تحقیق.. 117
5-5 بررسی دیدگاه متخصصان و کارشناسان در خصوص اهمیت پدیده جهانیشدن در کشور. 122
5-6 بررسی اثرات توسعه ورزش بر جنبههای اقتصادی فرآیند جهانیشدن کشور. 124
5-7 بررسی اثرات توسعه ورزش بر جنبههای اجتماعی فرآیند جهانیشدن کشور. 127
5-8 بررسی اثرات توسعه ورزش بر بعد سیاسی فرآیند جهانیشدن ایران. 130
5-9 بررسی اثرات توسعه ورزش بر جنبههای فرهنگی فرآیند جهانیشدن ایران. 132
5-10 بررسی اثرات جهانیشدن بر توسعه ورزش کشور. 134
5-11 دیدگاه پاسخ‌دهندگان در مورد سه رشته ورزشی که تأثیر بیشتری در فرآیند جهانیشدن کشور داشته. 137
5-12 پیشنهاد‌های برآمده از تحقیق.. 139
5-13 پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده142
فهرست جداول
جدول 3-1 پرسشنامه طرح تحقیق.. 88
جدول 4- 1: جنسیت پاسخ‌دهندگان. 92
جدول 4- 2: سن پاسخ‌دهندگان. 93
جدول 4-3: میانگین سنی و سابقهکار پاسخ‌دهندگان. 94
جدول 4- 4: میزان تحصیلات پاسخ‌دهندگان. 95
جدول 4- 5: سابقه کار پاسخ‌دهندگان. 96
جدول 4- 6: میزان آگاهی و دانش پاسخ‌دهندگان نسبت به جهانیشدن. 97
جدول 4-7 دیدگاه کلی (موافقت یا مخالفت) متخصصین و کارشناسان در خصوص فرآیند جهانیشدن کشور. 99
جدول 4-8 دیدگاه‌ها نسبت به مثبت و منفی بودن اثرات توسعه ورزش بر بعد اقتصادی فرآیند جهانیشدن. 100
جدول 4-9 دیدگاه‌ها نسبت به مثبت و منفی بودن اثرات توسعه ورزش بر بعد اجتماعی فرآیند جهانیشدن. 101
جدول 4-10 دیدگاه‌ها نسبت به مثبت و منفی بودن اثرات توسعه ورزش بر بعد سیاسی فرآیند جهانیشدن. 102
جدول 4-11 دیدگاه‌ها نسبت به مثبت و منفی بودن اثرات توسعه ورزش بر بعد فرهنگی فرآیند جهانیشدن. 103
جدول 4-12 دیدگاه کلی پاسخ‌دهندگان در خصوص اثرات فرآیند جهانیشدن بر توسعه ورزش کشور. 104
جدول 4-13 دیدگاه کلی (موافقت یا مخالفت) متخصصین و کارشناسان در خصوص فرآیند جهانیشدن کشور. 105
جدول 4-18 دیدگاه کلی پاسخ‌دهندگان در مورد میزان اثرات فرآیند جهانیشدن بر توسعه ورزش کشور. 110
جدول 4-19 سه رشته ورزشی که پتانسیل بیشتری در توسعه فرآیند جهانیشدن کشور دارند. 111
جدول 4-20 اولویت‌بندی اثرات توسعه ورزش بر ابعاد چهارگانه فرآیندهای جهانیشدن کشور. 111
فهرست نمودارها
نمودار 4- 1: جنسیت پاسخ‌دهندگان. 92
نمودار 4- 2: سن پاسخ‌دهندگان. 93
نمودار 4-3: میانگین سنی و سابقه کار پاسخ‌دهندگان. 94
نمودار 4- 4: میزان تحصیلات پاسخ‌دهندگان. 95
نمودار 4- 5: سابقهکار پاسخ‌دهندگان. 96
نمودار 4- 6: میزان آگاهی و دانش پاسخ‌دهندگان نسبت به جهانیشدن. 97
فهرست شکلها
شکل 2-1 تعداد اعضای سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی ورزش (البوصافی و بنافا، 2013)75
فرم چکیده‌ی پایان‌نامه‌ی دوره‌ی تحصیلات تکمیلی مدیریت تحصیلات تکمیلی |
|||
|
نام خانوادگی دانشجو: حمزه لو |
نام: یوسف |
ش دانشجویی: 9013501048 |
|
|
استاد راهنما: دکتر محمدرضا معین فرد |
استاد مشاور: دکتر پروین شوشی نسب |
||
|
دانشکده: تربیت‌بدنی و علوم ورزشی |
رشته: تربیت‌بدنی و علوم ورزشی |
گرایش: عمومی |
|
|
مقطع: کارشناسی ارشد |
تاریخ دفاع: 15/10/1393 |
تعداد صفحات: 167 |
|
|
عنوان پایان‌نامه: بررسی اثرات توسعه ورزش بر فرآیند جهانیشدن ایران |
|||
|
کلیدواژه‌ها: ورزش، جهانیشدن، ایران |
|||
|
چکیده مقدمه و هدف: جهانیشدن یکی از جنبههای مهم قدرت در جهان امروز است. این پدیده تأثیرگذارترین نیرو در تعیین جایگاه کشورها در آینده است. بسیاری معتقدند که جهانیشدن یک فرصت استثنایی است. لذا شرط توفیق ایجاب میکند که ابعاد آن بهخوبی شناخته شود تا انتخاب راهبردهای بهینه میسر گردد.جهانیشدن در چهار کلان حوزه اقتصاد، سیاست، فرهنگ و اجتماع مورد بررسی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات توسعه ورزش بر فرآیند جهانیشدن ایران بود. روشها: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و به شکل میدانی انجام‌شده است. در این پژوهش محققین با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته اقدام به جمع‌آوری اطلاعات نمودند. برای بررسی روایی صوری و محتوایی، پرسشنامه بین 14 نفر از اساتید و متخصصین مدیریت ورزش توزیع شد و پس از اصلاح جهت تائید روایی سازه از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده گردید. جهت بررسی پایایی پرسشنامه از آلفای کرون باخ بهرهگیری شد (93/0a=). جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دکتری و اساتید مدیریت ورزش دانشگاه‌های سراسر کشور تشکیل می‌دادند. نمونه‌های آماری پژوهش به‌صورت کلشمار و هدفمند انتخاب شدند که پس از پیگیری و کوشش محقق تعداد 120 نفر به پرسشنامه طرح تحقیق پاسخ دادند. از نرم‌افزار SPSS و لیزرل Lisrel 8.5جهت تجزیه‌وتحلیل توصیفی و استنباطی دادهها بهرهگیری شد.همچنین از آزمون کلموگروف اسمیرنوف جهت بررسی نرمال بودن توزیع دادهها استفاده شد. از آزمون معناداری میانگین‌ها برای بررسی میزان اهمیت گویهها و همچنین برای اولویت‌بندی اثرات توسعه ورزش بر ابعاد چهارگانه جهانیشدن و گویهها از تحلیل عاملی مرتبه دوم استفاده شد. یافته‌ها:نتایج تحقیق نشان داد که متخصصان و کارشناسان کشور معتقدند: «جهانیشدن باید در برنامه بلندمدت به‌عنوان یکی از اهداف اصلی کشور باشد»، «جهانیشدن و تجارت آزاد باعث افزایش صادرات، کاهش قیمت‌ها و اشتغالزایی و رشد بلندمدت اقتصادی می‌شود» و همچنین جهانیشدن «تعامل فرهنگی و ارتقاء فرهنگ‌ها را در پی خواهد داشت» و نتایج همچنین حاکی از این است که مهمترین اثرات توسعه ورزش بر بعد اقتصادی جهانیشدن «افزایش جذب سرمایه‌گذاری‌های (مستقیم و غیرمستقیم) خارجی»، «افزایش جریان سرمایه و گسترش آزادی تجاری» و «توسعه و گسترش خصوصی‌سازی» میباشد و مهمترین اثرات توسعه ورزش بر بعد اجتماعی «گسترش و توسعه صنعت گردشگری»، «گسترش درک بین‌المللی» و «توسعه ارتباطات اجتماعی و فناوری اطلاعات و ارتباطات» و مهمترین اثرات توسعه ورزش بر بعد سیاسی «گسترش دیپلماسی و تعامل با سایر کشورهای جهان»، «افزایش عضویت در سازمان‌های بین‌المللی» و «گسترش و ارتقاء صلح و وحدت ملی و بین‌المللی» و مهمترین اثرات توسعه ورزش بر بعد فرهنگی شامل: «گسترش استفاده از زبان واحد بین‌المللی»، «گسترش تعامل فرهنگی (گفتگوی تمدن‌ها و فرهنگ‌ها)» و «ارتقاء کیفیت و سبک زندگی» میباشد. همچنین از دیدگاه متخصصان و کارشناسان مهمترین اثرات جهانیشدن کشور بر ورزش شامل توسعه جذب گردشگران ورزش، افزایش جذب حامیان ورزشی بین‌المللی و عضویت فعال در سازمان‌های بین‌المللی ورزشی میباشد. نتیجه‌گیری: امیدواریم با توجه به اثرات مختلف اثبات شده ورزش (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی) در این تحقیق، مسئولین و سیاستگزاران کشور با بهرهگیری از نظرات و دیدگاههای متخصصان و کارشناسان بتوانند گامی موثر در توسعه و جهانیشدن کشور بردارند. امضای استاد راهنما فصل اول |
|||
مقدمه و معرفی
-1 مقدمه و بیان مسئله
شکی نیست که امروزه ورزش به یک پدیده جهانی تبدیل شده (غفوری و هنرور، ۱۳۸۶) و یکی از صنایع بزرگ و مهم در دنیاست و افراد زیادی در سراسر جهان در آن اشتغال دارند که آن را به صنعت بزرگ و موفقی تبدیل کرده است تا جایی که ۵/۲ درصد تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است (اصفهانی، ۱۳۸۷). امروزه، ورزش حتی تا عمق نهادهای اجتماعی گوناگون اعم ازخانواده، مدرسه، شهرداری و بخشهای خصوصی رسوخ کرده و با نفوذ در قلب رسانههای بزرگ و همگانی، یکی از بزرگ‌ترین پدیدههای اجتماعی قرن معاصر و یک نقطه عطف شده است.نقش ورزش ازنظر اجتماعی، روانی، فرهنگی و جسمانی در جهان انکارناپذیر است. از طرفی، رویدادها و فعالیت‌های ورزشی تأثیر روزافزونی بر فعالیت‌های گوناگون انسان، ازجمله از فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارند (چرنوشنکو، 1384). به‌گونه‌ای که حکومت‌های ملی و مجامع بین‌المللی با تشکیل وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مربوطه در سطح ملی و نهادها و انجمن‌ها در سطح بین‌المللی توجه ویژهای را معطوف ورزش نموده و از نقش و جایگاه آن در راستای توسعه بهخوبی استفاده می‌نمایند. شاید دلیل اصلی توجه و اهمیت ورزش را در نفوذپذیری آن بتوان یافت، جایی که توجه و علاقه عمومی نسبت به ورزش و به عبارت دقیق‌تر محبوبیت آن موجب شده است تا در هرکجا که وارد می‌شود مهم و اثرگذار جلوه نماید. رابطه این متغیر با مقولاتی چون توسعه پایدار، توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی، صلح، مشارکت محیط‌زیست و غیره اثرات ژرفی را بر وضعیت جوامع معاصر بر جای نهاده است.ورزشومسابقاتآن همانند بازیهای المپیک و جام جهانی،نمادبارزجهانی‌شدندرعصرامروزیاستکهبراساسآنفرهنگ‌هاوادیانمختلفباارزشهایمتفاوتوگاهمتضاددرکنارهمبهرقابتیصلح‌آمیزدستمیزنند. اینپدیدهفرآیندیاستکهفرد،جامعه،نظامبین‌المللیونوعانسان‌هارادربر میگیردوازاینجهتهرفرهنگهمراهبااخلاقیاتوارزشهایخاصخوداعمازشهرهاویامحلاتمکانویژهایمی‌یابد. بنابراینورزشازسویی بهجهانی‌شدنوازسویدیگربهمحلیشدنکمکمی‌کند(مالمیر، 1385). عصر ما عصر تغییرات و دگرگونی‌هاست و در هیچ عصری امواج دگرگونی‌ها تا این حد خروشان نبوده و زندگی بشر تا این حد ناپایدار و دست‌خوش تحولات پی‌درپی نبوده (احمدینصر، ۱۳۹۱)، عصری که جهانیشدن مختص آن است (آرت شولت[1]، 1382). جهانیشدن یکی از پدیدههای اصلی است که جوامع با آن روبرو هستند و تمام جنبههای زندگی اجتماعی مردمی را که بر روی زمین زندگی می‌کنند تحت تأثیر قرار داده است (داناییفرد و عباسی، 2011). جهانیشدن یک فرایند است نه یک وضعیت، به عبارت دیگر فرایندی در حال وقوع است و همه ماهیت آن روشن نگشته و پیامدهایش به مرور زمان مشخص خواهد شد (بهکیش، ۱۳۸۵) و آثار آن قابل تسری به فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، حقوقی، نظامی و فناوری است و همچنین فعالیت‌هایمحیط‌زیست را متأثر میکند (دادگر و ناجیمیدانی، 1382). جهانیشدن شرایطی را به وجود آورده است که وقایع محلی و منطقه‌ای را تحت تأثیر نیروهای بسیار دورتر از خود قرار می‌دهند. روابط اجتماعی از محله و منطقه و کشور به روابط جهانی و دنیایی تبدیل شده است (الوانی، ۱۳۹۰).این منجر به ناپدید شدن مرز میان روابط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و شکل نوین رابطه و ارتباط بین ملت‌ها (در داخل کشورها و میان کشورها) شده و با توجه به اهمیت آن در زندگی، مورد توجه و تمرکز دانشمندان بوده است به‌طوری‌که بسیاری از آن‌ها جهانیشدن را به‌عنوان یک عامل برای توسعه، رفاه و یکپارچگی کشورها که منجر به توزیع منافع در میان مردم شده در نظر گرفته‌اند و باوجوداین دیدگاه برخی نظریه‌پردازان آن را یک نیروی تبعیضی می‌دانند که باعث فقیرتر شدن فقرا و غنی‌تر شدن ثروتمندان می‌شود (داناییفرد و عباسی، 2011). همچنین برای عدهای همچون ابزاری برای پیشرفت بوده است، برای عدهای ثروت به وجود آورده، فرصت‌ها را افزایش داده، ولی برای عدهای دیگر باعث تشدید نابرابری‌ها و ناامنی شده است (گرجی و علیپوریان، ۱۳۸۹). جهانیشدن معاصر در ارتباط با احیای فرهنگی، ارتباطات، عدم تمرکز قدرت، بهره‌وری اقتصادی و گستره‌ی فرآورده‌ها و محصولات موجود، پیامدهای مثبت مهمی داشته است و همچنین به دلیل تحولات ایجادشده در فنآوری ارتباطی و رسانهای، جهانگرایی تمایل روبه رشدی را برای هماهنگ‌سازی جهانی نظریه‌ها، فرهنگ‌ها و حتی شیوه زندگی به همراه آورده است (ساعی، 1387). جهانیشدن فی‌نفسه خوب یا بد نیست، نتایج آن عمدتاً ناشی از تصمیم‌گیری‌های انسان است (آرت شولت، ۱۳۸۲)و بسیاری معتقدند جهانیشدن یک فرصت استثنائی است، لذا شرط توفیق ایجاب میکند که ابعاد این پدیده به خوبی شناخته شود تا راهبردهای بهینه میسر گردد (نکویی، فخاری و حقخواه، 1385)، کشورها نمی‌توانند به دور خود حصار بکشند و از آن در امان باشند. از طرفی ایران که به‌نوعی یکی از شگفت‌آورترین کشورهای منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود، همراه با هند جزء تنها کشورهایی هستند که با توان بالقوه‌ی خوبی در جهانیشدن، رتبه بسیار پایینی از جهانیشدن را کسب کرده‌اند. در حقیقت آن‌ها جزء مجموعه وحشی (۲۰ کشور با کمترین رتبه) شناخته می‌شوند و این یک مسئله مهم است که ایران چگونه سهم اندکی از جهانیشدن دارد. دلایل ذکرشده در این زمینه مبین این مطلب است که انزوای اقتصادی این کشور (ایران) به‌جز صادرات نفت ناشی از سیاست‌های داخلی (حاکمیت دولتی بر ارکان تصمیم‌گیری) و خارجی (تحریم‌های آمریکا) است (مؤسسه تحقیقات تدبیر اقتصاد، ۱۳۸۲). پیدایش امکانات مختلف مانند اینترنت، پست الکترونیکی، ماهواره و مانند آن‌ها در توسعه نقش بسزایی دارد، در بسیاری از موارد، تصور اینکه با وجود این امکانات، چقدر در حمل و نقل، کاغذ، نیروی انسانی و دیگر منابع صرفه‌جویی می‌شود، نقش جهانیسازی و ارتباطات بیش‌ازپیش اهمیت می‌یابد (غفوری و هنور، 1386)،به همین دلیل در بیشتر کشورهای جهان، سرمایهگذاری فزایندهای در جهت توسعه امکانات مخابراتی و گسترش دستگاه‌های اطلاعاتی در سازمان‌های ورزشی انجام‌شده است. دلیل اصلی این مسئله، افزایش اثرات ارتباطات و فنآوری اطلاعات روی همه سازمان‌ها ازجمله سازمان‌های ورزشی است
جهانیشدن و فنآوری ارتباطات، از عوامل تعیین‌کنندۀ تقاضای اجتماعی و یکسان شدن آن بشمار می‌روند. صرف‌نظر از جنبههای منفی تفکر جهانیشدن، باید اذعان کرد که این پدیده در ورزش هم در حال وقوع است. بدون شک ورزش به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده است. کشورهای جهان می‌توانند نقاط مشترکی را در فرهنگ‌های یکدیگر بیابند و آن‌ها را تقویت کنند. در عصر جهانیشدن، بیشتر روی همکاری نزدیک میان کشورها تأکید می‌شود. این ضرورت از اواخر دهه پنجاه و اوایل دهه شصت میلادی به دلیل شرایط ویژه جهانی و رشد تدریجی ارتباطات بیشتر نمود پیدا کرده استفدراسیون‌های بین‌المللی و انجمن‌های بین‌المللی جام جهانی (غفوری و هنرور، ۱۳۸۶)، بازیهای کشورهای مشترک‌المنافع، حضور قهرمانان ورزشی بین‌المللی، تجارت جهانی پوشاک ورزشی، افزایش قدرت سازمان‌های ورزشی بین‌المللی،
رویدادهای بزرگ ورزشی، جهانیشدن رسانه‌ها، مهاجرت بازیکنان و مربیان، تیم‌های فراملی و توسعه ورزش و توریسم ورزشی (لوپزو ابراین[2]، ۲۰۰۰)، از مصداق‌های دیگر جهانیشدن در ورزش بشمار می‌روند. در چنین وضعیتی می‌توان ادعا کرد که هر تغییری در نگرش سایر ملت‌ها تأثیر خواهد گذاشت و علاوه بر این می‌توان انتظار داشت که تقاضای اجتماعی، نگرش‌ها و ارزش‌های جهانی دستکاری‌شده و روزبه‌روز به یکدیگر نزدیک شوند و زمانی که حتی یک رخداد کوچک را می‌توان به‌صورت همزمان در سراسر دنیا نظاره کرد، پیش‌بینی اینکه در سال‌های آتی در قرن بیست و یکم تعامل مردم چگونه خواهد بود چندان دشوار نیست (غفوری و هنرور، ۱۳۸۶)، در چنین شرایطی منطقی است که پژوهش درزمینۀ
جهانیشدن به‌نوعی کوشش در رشد تبدیل می‌شود و با توجه به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بالقوه مختلف (انسانی، ورزشی، فیزیکی و غیره) موجود در کشور و همچنین بهرهگیری از اثرات مثبت منابع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و زیست‌محیطی ثابت نشده در پی جهانیشدن، بررسی این پدیده را در ایران نیز ضروری و بااهمیت جلوه می‌دهد. با توجه به پتانسیل بالای ورزش به‌عنوان یکی از صنایع بزرگ و همچنین بزرگ‌ترین پدیده اجتماعی جهان، ما در این پژوهش در تلاش هستیم تا مشخص نماییم که آیا می‌توانیم از این پتانسیل بالقوه در جهت توسعه و تسهیل جهانیشدن کشور استفاده نماییم یا خیر؟ لذا پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه متخصصین و کارشناسان امر در خصوص بررسی اثرات توسعه ورزش بر فرآیند جهانیشدن می‌پردازد. تا از این طریق با کمک به برنامه ریزان و مسئولین برای شناساندن ورزش به‌عنوان یک عامل مهم تسهیلی در این فرآیند، گامی هرچند کوچک در جهت پیشبرد اهداف بلندمدت توسعه کشور برداشته شود.
[1]- Art Sholt
[2]- Lopez & OBrein
