بررسی مقایسه ای مقاومت به شکست دندان های ترمیم شده با تکنیک های مختلف و کامپوزیت های با Base های متفاوت

شماره پایان نامه: 2547 سال تحصیلی: 91-1390

فهرست مندرجات

عنوان.................................صفحه

خلاصه فارسی.............................1

فصل اول: مروری بر متون و مقالات

مقدمه........................................3

کلیات....................5

معرفی کامپوزیت رزین..........................5

اجزای تشکیل دهنده کامپوزیت ها............6

طبقه بندی کامپوزیت ها...........................11

خواص کامپوزیت ها...............................13

انقباض پلیمریزاسیون...........................13

خواص مکانیکی...........................15

ویژگی های حرارتی.................................16

جذب آب....................................................................................................................................16

سایش...........................................................................................................................................16

معرفی کامپوزیت های سایلوران....................................................................................................17

مقاومت شکست...........................................................................................................................18

اندازه گیری مقاومت شکست........................................................................................................20

نیرو ها و استرس جویدن...............................................................................................................21

مروری بر مقالات.........................................................................................................................23

کامپوزیت و استحکام شکست دندان.............................................................................................23

سایلوران ها...................................................................................................................................31

بیان مسئله و ضرورت انجام تحقیق.................................................................................................42

اهداف و فرضیات.........................................................................................................................43

فصل دوم:روش کار و مواد

مواد..............................................................................................................................................45

روش مطالعه.................................................................................................................................47

جمع آوری و مانت نمونه ها..........................................................................................................47

تهیه حفرات..................................................................................................................................48

مراحل ترمیم نمونه ها....................................................................................................................49

تست مقاومت شکست..........................................................................53

فصل سوم:یافته ها

یافته ها..........................................................................56

فصل چهارم:بحث

بحث..................................................................................................60

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری..................................................................................................................................67

پیشنهادات....................................................................................................................................67

منابع.........................................................................68

خلاصه انگلیسی

فهرست جداول

جدول............................................................عنوان..........................................................صفحه

جدول1-3...............اطلاعات توصیفی مربوط به هر یک از گروه های مورد مطالعه.......................56

جدول2-3...آنالیز واریانس یک عاملی جهت مقایسه میانگین شکست در گروه های مورد مطالعه...57

جدول3-3............ نتایج آزمون توکی جهت مقایسه دو به دوی گروه های مورد مطالعه.................58

جدول4-3.........................................توزیع نحوه ی شکست ها....................................................59

فهرست تصاویر

تصویر.......................................................عنوان تصویر....................................................صفحه

تصویر 1-2..........................................مواد مصرفی مورد مطالعه...................................................47

تصویر 2-2............................حفره ی کلاس دو تهیه شده بر سطح نمونه......................................48

تصویر3-2...............................................ابعاد حفره ی مورد نظر..................................................49

تصویر 4-2.................................ماتریکس و ماتریکس هولدر دور نمونه......................................52

تصویر 5-2..........................................استفاده از دنتین باندینگ...................................................52

تصویر 6-2.......................................قرار دادن کامپوزیت در حفره...............................................53

تصویر 7-2...................................دستگاهInstronZwick Z250..............................................54

تصویر8-2......................نمونه ی مانت شده در دستگاه آزمون مقاومت شکست............................55

خلاصه

مقدمه

حذف مقادیر زیادی از بافت دندانی سبب تضعیف دندان ترمیم شده می شود. نوع روش ترمیم و کامپوزیت می تواند از فاکتور های اثر گذار بر مقاومت شکست دندان تحت نیروهای اکلوزالی باشد.

هدف

هدف این مطالعه بررسی تاثیر کاربرد کامپازیت های جدید کم انقباض بر استحکام شکست پرمولرهای دارای حفرات MOD بود.

روش کار و مواد

تعداد 60 عدد دندان پرمولر ماگزیلاری سالم انسانی که به مقاصد ارتودنسی کشیده شده بودند انتخاب شده و حفرات کلاس دو استاندارد MOD در 50 دندان تراشیده شد. نمونه ها به 4 گروه 10 تایی براساس روش ترمیم و نوع کامپوزیت بکار رفته، تقسیم شدند: گروه اول : کامپوزیت خلفی (Filtek^TM P60)؛ گروه دوم : 5/0 میلی متر لایه ی حدواسط گلاس آینومر (Fuji LC) + کامپوزیت خلفی (Filtek^TM P60)؛ گروه سوم : 5/0 میلی متر لایه ی حدواسط کامپوزیت Flowable (Filtek^TM Supreme XT) + کامپوزیت خلفی (Filtek^TM P60) وگروه چهارم : کامپوزیت خلفی Low shrink (Filtek^TM P90). 10 عدد دندان تراش خورده و بدون ترمیم به عنوان گروه کنترل منفی (گروه پنجم) و10 عدد دندان تراش نخورده به عنوان گروه کنترل مثبت (گروه ششم) باقی ماند. نمونه ها تحت هزار سیکل حرارتی قرار گرفته و سپس تست مقاومت شکست با دستگاه اینسترون (با سرعت mm/min 1) انجام گرفت. همچنین در پایان،الگوی شکستگی نمونه ها براساس درگیری ساختمان دندان و ترمیم ثبت شد. داده ها با آزمون آنالیز واریانس یک عاملی و توکی و فیشر بررسی شدند.

یافته ها

گروهی که در آن دندان ها بدون تراش بودند و گروهی که در آن دندانهای تراش خورده بدون ترمیم بودند، به ترتیب بیشترین و کمترین مقاومت شکست را داشتند(P-Value < 0.05). همچنین گروههای دوم و سوم که با هم اختلاف معناداری نداشتند بیشترین مقاومت شکست را پس از نمونه های تراش نخورده نشان دادند (P-Value < 0.05). نوع شکست به چهار گروهی که با انواع روش های ترمیمی پر شده بودند مرتبط نبود (P-Value > 0.05).

نتیجه گیری

این مطالعه نشان داد که تکنیک های مختلف ترمیمی بر مقاومت شکست دندان های پرمولر دارای حفرات وسیع MOD موثر بود. همچنین سیستم ترمیمی سایلوران در مقایسه با انواع متاکریلات نتوانست در تقویت مقاومت شکست دندان ها موثر واقع شود.

واژگان کلیدی: کامپوزیت رزین، سایلوران، استحکام شکست

فصل اول

مروری بر متون و مقالات

مقدمه

امروزه ترمیم های کامپوزیت رزین به شکل گسترده ای در دندان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. تاکنون اصلاحات متعددی بر روی ترکیب کامپوزیت ها و در جهت بهبود عملکرد کلینیکی آن ها صورت گرفته است. با این وجود، کامپوزیت رزین ها همچنان به دلیل کاستی هایی، دور از حالت ایده آل هستند.

یکی از مهمترین مشکلات چالش برانگیز کامپوزیت رزین ها، انقباض چشمگیر آن ها به هنگام پلیمریزاسیون می باشد. استرس بوجود آمده از انقباض پلیمریزاسیون،می تواند مهمترین عامل در شکست ادهزیو، تطابق ناکافی مارجینال و در نهایت ایجاد پوسیدگی های ثانویه باشد.

بر اساس مطالعات گسترده ی صورت گرفته بر انقباض پلیمریزاسیون و استرس های ناشی از کامپوزیت های دندانی، راهکارهای متعددی جهت کاهش این انقباض و اثرات ناشی از آن پیشنهاد شده است. برخی از این روش ها عبارتند از: تکنیک جایگذاری لایه ای (Incremental)، پلیمریزاسیون با شروع از شدت کم، استفاده از لایه های حد واسط با ضریب الاستیک پایین بعنوان stress breaker و استفاده از کامپوزیت های با بیس رزینی اصلاح شده.⁽¹⁾

یکی از جدیدترین این روش ها، بهره گیری از پلیمریزاسیون حلقه های باز مولکول های سایلوران به جای پلیمریزاسیون رادیکال های آزاد مونومرهای دای متاکریلات است.⁽²⁾

سایلوران، یک ماده ی ترمیمی با حداقل انقباض و همرنگ دندان بوده که اخیرا وارد بازار دندان پزشکی شده است. نام سایلوران بیانگر ترکیبی از دو نام Siloxan و Oxirane می باشد. Siloxan مسئول طبیعت فوق العاده آب دوست سایلوران ها است و گروه های حلقوی چربی دار (Cycloalipatic) فانکشنال Oxirane نیز مسئول انقباض کمتر در مقایسه با کامپوزیت های با بیس متاکریلات است. Oxiraneها که اترهای حلقوی هستند، با مکانسیم باز شدن حلقه های کاتیونیک پلیمریزه می شوند در حالی که پلیمریزاسیون متاکریلات ها بوسیله ی مکانیسم رادیکال های آزاد است.⁽¹⁾

کلیات

معرفی کامپوزیت رزین:

کامپوزیت عبارت است از مخلوط فیزیکی مواد مختلف با هدف حصول میانگینی از خواص مطلوب این مواد. اصطلاح کامپوزیت دندانی به شکل مرسوم بیانگر مخلوطی از شیشه ی سیلیکات با مونومر آکریلی است که پلیمریزاسیون آنها هنگام اختلاط آغاز میشود. ذرات سیلیکات موجب تقویت مکانیکی (پرکننده های تقویت کننده) مخلوط میشود و امکان عبور و پخش نور را فراهم می آورد که شفافیتی شبیه به مینا به مخلوط می دهد.⁽³⁾

در طی سالیان اخیر، تغییرات زیادی در ویژگی های کلینیکی کامپوزیت ها به وجود آمده است. این تغییرات شامل افزایش محتوای فیلر، تغییر انواع فیلر و فرمولاسیون رزین و تولید کامپوزیت هیبرید جدید،Ion-released, packable ormocer, (سرامیک های مدیفیه ارگانیک) می باشد.⁽⁴⁾

هر چند که مزایای قابل توجهی همچون زیبایی، هدایت کم حرارتی، کاربرد کلینیکی آسان و مقاومت به سایش در مورد این مواد ذکر شده است، اما انقباض پلیمریزاسیون این مواد با بیس رزینی همچنان بزرگترین عیب آن ها محسوب می شود. استرس انقباضی مرتبط با شرینکیج، می تواند منجر به دبانده شدن کامپوزیت از سطح دندان شده و باعث حساسیت بعد از کار، ترک های مینایی، عود پوسیدگی، رنگ پذیری حاشیه ی ترمیم (مارجینال) و در نهایت شکست ترمیم شود.^{(5 و6)}

اجزای تشکیل دهنده کامپوزیت ها:

رزین کامپوزیت ترکیبی از چهار جزء اصلی است: ماتریکس پلی مر آلی (فاز پیوسته)، ذرات فیلر معدنی (فاز پراکنده)، ماده ی کوپلینگ (عوامل اتصال دهنده یا لایه ی حد فاصل) و عوامل دیگری نظیر سیستم آغاز کننده - تسریع کننده، مهار کننده ها، تثبیت کننده های رنگ و رنگدانه ها.⁽⁷⁾

ماتریکس پلی مر آلی:

در اغلب کامپوزیت های تجاری یک الیگومر دی آکریلات آروماتیک یا آروتان است. الیگومرها مایعات ویسکوزی هستند که برای استفاده ی بهتر بالینی با افزودن یک مونومر رقیق کننده ویسکوزیته شان را پایین می آورند.⁽⁸⁾

فیلر (filler):

ذرات معدنی پراکنده ممکن است چندین ماده ی مختلف باشند از جمله شیشه یا کوارتز (ذرات fine) یا سیلیکای کلوئیدال (ذرات microfine) یا نانوکلاسترهای زیرکونیا- سیلیکا و نانو پارتیکل های سیلیکا.⁽⁸⁾ اضافه کردن فیلرها به ماتریکس رزینی به طور قابل توجهی سبب بهبود خواص مواد می شوند ولی سیالیت آن کاهش می یابد.⁽⁹⁾ نوع، اندازه ذرات، میزان توزیع ضریب انکسار و سختی فیلر عواملی هستند که بر روی خواص کامپوزیت اثر می گذارند. کامپوزیت ها معمولا رادیولوسنت اند لذا در رادیوگرافی نمی توان حفرات ترمیم شده با این پلیمرها را از پوسیدگی ثانویه یا عاج دکلسیفیه تشخیص داد. بنابراین امروزه ترکیبات رادیواپک در فیلرها بکار می رود که منجر به ایجاد انواع نرم تر فیلر می گردد و این خود باعث می شود زبری سطحی کاهش پیدا کند و از سایش دندان های مقابل نیز جلوگیری کند.⁽¹⁰⁾

میزان ذرات فیلر و اثر آن بر خواص کامپوزیت ها :

کامپوزیت ها یی که میزان فیلر در آن ها 75% وزنی یا بالاتر باشد تحت عنوان کامپوزیت های با درصد فیلر بالا (heavy filled) نامیده می شوند. بر عکس کامپوزیت هایی که میزان فیلر آن ها 66% وزنی یا کمتر باشد تحت عنوان کامپوزیت های با درصد فیلر پایین (lightly filled) نامیده می شوند.⁽¹¹⁾ معمولا ذرات فیلر 70-30% حجمییا 80-50% وزنی کامپوزیت را تشکیل میدهند.⁽¹²⁾همواره درصد حجمی ذرات فیلر در کامپوزیت از درصد وزنی آن ها کمتر است زیرا چگالی فیلر بالاتر از ماتریکس رزینی است.⁽¹³⁾