تأثیر یک دوره برنامه تمرین ترکیبی بر قدرت، سرعت، توان و چابکی پسران کاراته کا

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ............................................ .1

فصل اول.......................................... .2

1-1 مقدمه.......................................... 3

1-2بیان مسئله ..................................... 4

1- 3 اهمیت و ضرورت پژوهش........................... 7

1-4 اهداف پژوهش.................................... 8

1-5 فرضیات پژوهش................................... 8

1-6 متغیرهای پژوهش ................................ 9

1-7 روش پژوهش ..................................... 9

1-8 نمونه آماری ................................... 9

1-9 محدودیت های پژوهش ............................ 10

1-10تعریف واژه ها ............................... 10

فصل دوم ....................................... 12

2-1 مقدمه ........................................ 13

2-2 تاریخچه پلایومتریک ............................ 13

2-3 تعریف پلایومتریک............................... 15

2-4 مبانی نوروفیزیولوژیکی تمرینات پلایومتریک ...... 16

2-4-1 بازتاب کششی ................................ 16

2-4-2 واکنش حسی – عمقی ............................ 17

2-4-3 دوک عضلانی ................................. 18

2-4-4 اندام وتری گلژی ............................ 18

2-4-5 چرخه کشش-کوتاه شدن.......................... 18

2-5 اصول کلی تمرینات پلایومتریک ................... 19

2-6 رهنمود های اجرایی تمرینات پلایومتریک........... 19

2-7 ویژگی های مکانیکی حرکات پلایومتریک ............ 21

2-8 مزایای تمرین پلایومتریک ....................... 21

2-9 معایب تمرین پلایومتریک......................... 22

2-10 سازگاری بدن نسبت به تمرینات پلایومتریک........ 23

2-11 ملاحظات حاکم بر تمرینات پلایومتریک............. 23

2-12 تاریخچه تمرینات سرعتی ....................... 24

2-13 تعریف تمرینات سرعتی ......................... 24

2-14 مبانی نوروفیزیولوژیکی تمرینات سرعتی ......... 25

2-15ملاحظات حاکم بر تمرینات سرعتی ................. 25

2-16 قدرت عضلانی و اهمیت آن ....................... 25

2-16-1 چگونگی افزایش قدرت وحفظ آن.................. 26

2-16-2 انواع قدرت.................................. 27

2-17 عوامل موثر بر قدرت .......................... 28

2-18 انواع انقباض های عضلانی....................... 30

2-19 سرعت و اهمیت آن ............................. 31

2-20 ویژگی های سرعت .............................. 32

2-21 عوامل موثر بر سرعت........................... 32

2-22 توان و اهمیت آن.............................. 33

2-23 عوامل موثر بر توان .......................... 33

2-24 چابکی و اهمیت آن ............................ 35

2- 25 ویژگی های چابکی............................. 35

2-26 تقسیم بندی چابکی ............................ 36

2-27 عوامل موثر بر چابکی ......................... 36

2-28 مروری بر پژوهش های پیشین..................... 37

1-2-28 پژوهش های داخلی............................. 37

2-2-28 پژوهش های خارجی............................. 40

2-29 جمع بندی پژوهش .............................. 46

فصل سوم ........................................ 47

3-1 مقدمه......................................... 48

3-2 جامعه آماری .................................. 48

3-3 نمونه آماری و روش نمونه گیری.................. 48

3-4 روش اندازه گیری و ویژگی های بدنی و آزمون های عملی 49

3-4-1 وسایل و لوازم مورد استفاده در پژوهش......... 49

3-4-2 اندازه گیری قد و وزن........................ 50

3-4-3 اندازه گیری قدرت............................ 50

3-4-4 اندازه گیری سرعت............................ 51

3-4-5 اندازه گیری توان............................ 51

3-4-6 اندازه گیری چابکی........................... 52

3-5 پروتکل تمرینات ترکیبی......................... 53

3-6 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات...................... 65

فصل چهارم....................................... 66

4-1 مقدمه......................................... 67

4-2 بررسی نرمال بودن متغیرها...................... 67

4-3 آمار توصیفی متغیرهای جمعیت شناختی............. 68

4-4 آزمون فرضیه های پژوهش......................... 69

4-4-1 فرضیه اول................................... 69

4-4-2 فرضیه دوم................................... 71

4-4-3 فرضیه سوم .................................. 72

4-4-4 فرضیه چهارم................................. 74

فصل پنجم........................................ 76

5-1 مقدمه ........................................ 77

5-2 خلاصه پژوهش.................................... 77

5-3 بحث وبررسی.................................... 78

5-3-1 تاثیر یک دوره تمرین ترکیبی بر قدرت.......... 78

5-3-2 تاثیر یک دوره تمرین ترکیبی بر سرعت.......... 80

5-3-3 تاثیر یک دوره تمرین ترکیبی بر توان.......... 81

5-3-4 تاثیر یک دوره تمرین ترکیبی بر چابکی......... 85

5-4 جمع بندی...................................... 86

5-5 پیشنهادات..................................... 87

5-5-1 پیشنهادات کاربردی........................... 87

5-5-2 پیشنهادات کاربردی........................... 87

منابع............................................. 88

پیوست............................................. 97

چکیده انگلیسی..................................... 98

فهرست جداول

عنوان صفحه

2-1 خلاصه پژوهش های داخلی.......................... 43

2-2 خلاصه پژوهش های خارجی.......................... 44

3-2 پروتکل تمرینات ترکیبی (پلایومتریک-سرعتی)....... 54

4-1 نتایج آزمون کولموگراف –اسمیرنوف.............. 68

4-2 آمار توصیفی متغیر های جمعیت شناختی............ 68

4-3 آمار توصیفی گروه تجربی و کنترل، پیش و پس آزمون در متغیر 69

4-4 آزمون t همبسته برای مقایسه قدرت در پیش و پس آزمون 69

4-5 آزمون t مستقل برای مقایسه قدرت در دو گروه تجربی و شاهد 70

4-6 آزمون t همبسته برای مقایسه سرعت در پیش و پس آزمون 71

4-7 آزمون t مستقل برای مقایسه سرعت در دو گروه تجربی و شاهد 71

4-8 آزمون t همبسته برای مقایسه توان در پیش و پس آزمون 72

4-9 آزمون t مستقل برای مقایسه توان در دو گروه تجربی و شاهد 73

4-10 آزمون t همبسته برای مقایسه چابکی در پیش و پس آزمون 74

4-11 آزمون t مستقل برای مقایسه چابکی در دو گروه تجربی و شاهد 74

 فهرست نمودارها

عنوان صفحه

4-1 مقایسه قدرت پیش و پس آزمون گروه تجربی و شاهد.. 70

4-2 مقایسه سرعت پیش و پس آزمون گروه تجربی و شاهد.. 72

4-3 مقایسه توان پیش و پس آزمون گروه تجربی و شاهد.. 73

4-4 مقایسه چابکی پیش و پس آزمون گروه تجربی و شاهد. 75

 تاثیر یک دوره برنامه تمرین ترکیبی بر قدرت، سرعت، توان و چابکی پسران کاراته کا

 چکیده

 هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر 6 هفته تمرین ترکیبی (پلایومتریک – سرعتی) بر قدرت، سرعت، توان و چابکی پسران کاراته کا بود. بدین منظور، 36 نفر از پسران رشته کاراته (سن: 35/1 ± 16 سال ، وزن: 09/12 ± 61 کیلوگرم و قد: 01/8 ± 168 سانتی­متر) به عنوان آزمودنی در پژوهش حاضر انتخاب شدند. همه آزمودنی­ها به طور تصادفی به دو گروه تجربی و شاهد تقسیم شدند. گروه شاهد در این مدت فقط به تمرینات عادی کاراته پرداختند. اما گروه تجربی تمرینات عادی کاراته را همراه با تمرینات ترکیبی (شامل پرش ها، لی لی کردن ها و دویدن های سرعتی) به مدت 6 هفته و هر هفته 3 جلسه با زمان تعیین شده 30 تا 45 دقیقه انجام دادند. قدرت، سرعت، توان انفجاری و چابکی با استفاده از آزمون های پرس پا، دوی 45 متر سرعت، پرش سارجنت و تست ایلینوی، قبل و بعد از اتمام دوره تمرینی اندازه گیری شد.. از آزمون های t همبسته و مستقل در سطح معنی داری 05/0 جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که قدرت، توان و چابکی بازیکنان کاراته پس از 6 هفته تمرین ترکیبی افزایش معنی داری داشته است. همچنین تفاوت معنی داری بین دو گروه تجربی و شاهد مشاهده شد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، ورزشکاران رشته کاراته می توانند به منظور افزایش قدرت، توان و چابکی از تمرینات ترکیبی (پلایومتریک – سرعتی) استفاده کنند.

 کلید واژه ها : تمرینات ترکیبی، پلایومتریک- سرعتی، قدرت،توان، چابکی.

 فصل اول

کلیّات تحقیق

 1-1. مقدمه

در جهان امروز کارشناسان ورزش به دنبال استفاده از یافته های علمی برای آماده ساختن هر چه بیشتر ورزشکاران حرفه ای در رقابت های ملی، جهانی و المپیک هستند از این رو به نظر می رسد. بهره برداری از بهترین روش های تمرینی مناسب از مهمترین اصولی است که رعایت آن از سوی مربیان مجرب وآگاه در ورزش قهرمانی و حرفه ای اجتناب ناپذیر است(41).

کاراته یک ورزش رزمی جهت بشاش کردن وارائه دهنده ی یک تصویر از تمرین ذهنی می باشد که نیاز به آمادگی جسمانی بالا دارد (45). آمادگی جسمانی نیز مجموعه ای از ویژیگی های ذاتی و اکتسابی است که توانایی فعالیت بدنی را تعیین می کند. تمرین و آمادگی نیز موجب توسعه همه جانبه استقامت، قدرت، سرعت، انعطاف پذیری و هماهنگی می شود (75). عموما برای گسترش اجزای خاص آمادگی جسمانی می توان فعالیت های ورزشی را به روشی منظم و سازمان یافته اجرا کرد که این جلسات ورزشی باید تحریک لازم را برای گسترش اجزای آمادگی جسمانی تامین کند و باید شرایطی را به وجود آورد که وقتی بدن در معرض آنها قرار می گیرد توسعه یابد(73). هر فرد باارتقائ سطح دانش و شناخت بدن خود به همراه تمرینات، چابکی، سرعت و روش های برگشت به حالت اولیه که کلید موفقیت است را بدست می آورد(11).

یکی از روش هایی که امروزه جایگاه مناسبی در بین ورزشکاران پیدا کرده است تمرین های پلایومتریک است. این تمرینات به منظور ترکیب سرعت و قدرت در اجرای حرکات ورزشی طراحی شده است و ماهیتا از توان بالقوه ی زیادی برخوردار است و در صورتی که به روش علمی استفاده شود ورزشکاران را قادر می سازد بتوانند حرکت و مهارت را با سرعت بیشتری انجام دهند (114). در تمرین های پلایومتریک سعی می شود قبل از مرحله انقباض برون گرا که موجب طویل شدن عضله می شود تواتر پیام های صادره از سوی دوک عضلانی برای اعمال کشش از طریق انقباض و در نتیجه ی انقباض، بازتاب عضله بیشتر شود (10). روش دیگری که در تمرینات اهمیت دارد و شدت تحریکها یا عامل هایی که مغز و بدن را برای توسعه هر چه بیشتر سرعتی شدن تحریک می کند تمرینات سرعتی است، شرط اول در تمرینات سرعتی استفاده و برخورداری از تکنیک خوب است. تمرینات سرعتی موقعی بیشترین کارایی را دارد که ورزشکار یک روز بعد از تمرینات سرعتی به استراحت بپردازد یا تمریناتی با شدت کمتر را اجرا کند (9).

 1-2. بیان مسئله

کاراته یک نوع مبارزه ژاپنی است که در آن از دست و پا برای وارد کردن ضربات پر قدرت مشت و لگد استفاده می شود، کلمه کاراته به معنی دست خالی می باشد وفردی که تمرینات کاراته را انجام می دهد کاراته کا نامیده می شود، آزمودنی های این پژوهش کاراته کاران سبک شوتوکان می باشند که در این سبک قدرت پا با توجه به محل ضربه بالاترین مقدار قدرت را تولید می کند (45). این رشته به آمادگی جسمانی زیادی نیاز دارد وبه سطوح بیشینه قدرت، سرعت، توان و چابکی وابسته می باشد اجرای مهارتهای انفجاری مانند پریدن، جابه جایی، چرخش و واکنش های سریع وناگهانی از اهمیت ویژه ای بر خوردار می باشد طبق تحقیقات اولر^[1] (1991)به طور تقریبی 5/1تا 2 میلیون نفر از امریکائیها در این رشته ورزشی فعالیت می کنند، جیف و مینکوف^[2] (1998) گفته اند که 20درصد از این افراد را کودکان تشکیل می دهند(105).

آمادگی جسمانی، حاصل از تمرینات ورزشی است و تمرینات ورزشی، ضرورتی برای تندرستی عموم مردم است. با این وجود، آمادگی جسمانی فراتر از فراورده های تمرین است، ضمن اینکه تمرین به منظور حفظ و نگهداری آمادگی جسمانی لازم است ولی تمرین فقط متضمن فعالیت جسمانی نیست.تغذیه مناسب، استراحت کافی، ارزیابی سلامتی و عادات بهداشتی خوب همگی مکمل آمادگی جسمانی است(50). ورزشکارانی که از آمادگی جسمانی و حرکتی مناسب برخوردار نباشند نمی توانند تکنیک و تاکتیک مورد نظر مربی را به خوبی اجرا کنند، احتمالاّ تمرینات پلایومتریک بر عوامل حرکتی و جسمانی موثر است(2). مسئله مهم دیگر در ارتباط با تاثیرات هر کدام از شیوه های تمرینی بر عوامل آمادگی جسمانی وحرکتی افراد است ، هر یک از این تمرین ها می تواند به نوعی بر توان انفجاری و سرعت افراد اثر گذار باشد(3). توان و سرعت اساس اجرای خوب در بسیاری ورزش هاست و عوامل مختلفی مانند تمرین و نوع تمرین بر این عوامل تاثیر دارد(43). در بین روش های مختلف تمرینی، یکی از موثرترین آنها، به ویژه در ارتباط با توسعه قدرت، سرعت ودر نهایت توان ورزشکاران تمریناتی به نام پلایومتریک است(41). تمرینات پلایومتریک متشکل از تکنیک های ورزشی از رشته ورزشی می باشد که سبب افزیش میزان استحکام و تحریک پذیری می شود. محققان به این نتیجه دست یافتند که تمرینات در دوره زمانی مشخص سبب افزایش پرش طولی، سرعت، استحکام پاها، قدرت عضلات، افزایش میزان آگاهی حرفه ای، در انجام حرکات می گردد همچنین باعث افزایش میزان چالاکی شده (88،54،92،36،23). از طرفی دیگر نیز باعث کاهش صدمات در ورزشکاران می گردد، این تمرینات به عنوان یک روش نوین برای پیشرفت و موفقیت در عملکرد ورزشکاران می باشد(23). تمرینات پلایومتریک[3] در اواخر دهه 1980 میلادی برای بالا بردن توانایی پرش و توان اندام تحتانی رواج پیدا کرد(33). که شکاف بین تمرینات سرعتی و قدرتی و همچنین برای تسهیل در فراخوانی واحدهای حرکتی می باشد(33،53). پلایومتریک مشتق از دو کلمه(پلایو)به معنای گسترده تر، وسیع تر و (متریک) به معنای اندازه گیری شده است(114). واژه پلایومتریکشاید واژه ی نسبتاّ تازه ای باشد اما ماهیت آن پدیده ی جدیدی نیست، ریشه این تمرینات به اروپای شرقی بر می گردد که در آنجا به عنوان تمرینات پرشی از آن نام برده می شود. واژه پلایومتریک توسط مربی ورزشی آمریکایی به نام فردویلت^[4] ابداع شد(32،25،74). در واقع تمرینات پلایومتریک به توسعه کل سیستم عصبی-عضلانی کمک می کند(36). و مجموعه ای از حرکات سریع و نیرومند است که شامل یک انقباض برون گرا و بلافاصله انقباض درون گرای قوی می باشد(36،42،2،13،65). تمرینات پلایومتریک برنامه های تمرینی ویژه ای برای ارتقاء توان انفجاری می باشد همچنین این نوع تمرینات، قدرت، نیروی انفجاری و سرعت را گسترش می دهد (74،25). برخی از متخصصان طب ورزشی و فیزیوتراپیست ها و مربیان بر این باورند که تمرینات پلایومتریک اصولا آسیب رسان هستند زیرا در این نوع تمرینات شدت کار بالا است و عضلات ومفاصل در معرض آسیب قرار می گیرند. ضرب دیدگی پاشنه پا، صدمات مینیسک زانو، تاندون، کشکک، فشردگی ستون مهره ها و انواع ترک های استخوانی از جمله آسیب هایی هستند که اگر فرد آمادگی مطلوبی نداشته باشد آن را تهدید می کند(36).

[1]- Euler

[2]-Gif and Minkoff

[3]- plyometric

[4]- Fred Wilt