چکیده
هدف از اجرای این تحقیق بررسی تاثیر 8 هفته تمرین پلایومتریک بر توان (هوازی و بی هوازی) و ترکیب بدنی کشتی گیران پسر 18 تا 30 سال گنبدکاووس بود که به روش شبه آزمایشی بر روی 50 کشتی گیر شهر گنبدکاووس به اجرا گذاشته شد. نمونه ها از 5 باشگاه ورزشی (هر باشگاه 10 نفر) انتخاب و در قالب دو گروه 25 نفره (کنترل و آزمایش) سازماندهی شدند. در این تحقیق متغیرهای وابسته توان هوازی و بی هوازی و ترکیب بدنی و تمرین های پلیومتریک به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون کوپر و رست برای سنجش توان هوازی و بی هوازی و اندازه گیری چربی زیر پوست به روش دو نقطه ای (سه سر بازویی و تحت کتفی) با استفاده از کالیپر برای سنجش ترکیب بدنی جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که 8 هفته تمرین پلایومتریک تاثیر قابل ملاحظه ای بر افزایش توان هوازی و بی هوازی و کاهش (درصد چربی) داشتهاست. بنابراین می توان نتیجه گرفت که 8 هفته تمرین پلایومتریک بر توان (هوازی و بی هوازی) و ترکیب بدنی کشتی گیران پسر تاثیر گذار است. باتوجهبهیافته هایتحقیقونتایجحاصلازآنتوصیهمیشودکهمربیانجهتبالا بردن توان هوازی و بی هوازی و کاهش درصد چربی بدنیورزشکاراناز تمرینات پلایومتریک در برنامه های خود استفاده نمایند.
کلمات کلیدی: پلایومتریک، توان هوازی، توان بی هوازی، ترکیب بدنی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1-8- تعاریفنظریوعملیاتیتحقیق.. 10
مبانیطراحیتمریناترشتهکشتی.. 23
تمریناتپلیومتریکوآناتومیعملکردیآنها.. 26
مفاهیماساسیدرآمادگیبیهوازی.. 40
ج) محاسبهمقاومتبیوالکتریک.. 42
طریقهاندازهگیریابعادسنجیبدنانسان.. 44
2-3-1- تحقیقاتانجامشدهداخلی.. 46
2-3-2- تحقیقاتانجامشدهخارجی.. 50
3-8-1 آزمونکوپر (توانهوازی).. 58
3-8-2 آزمونرست (توانبیهوازی).. 59
3-8-3 ترکیببدنی (تعیینچربیبدنبهروشدونقطهایبااستفادهازکالیپر) 60
4-2-1 تعدادکشتیگیراندردوگروهکنترلوآزمایش.. 65
4-2-6 مسافتطیشدهدرمدت 12 دقیقه (آزمونکوپر).. 70
4-2-7 نمراتکسبشدهتوانهوازی.. 71
4-2-8 نمراتکسبشدهتوانبیهوازی.. 72
4-2-10 نمراتترکیببدنی (درصدچربی).. 74
4-3 آماراستنباطی (تبییندادهها).. 75
چک لیست .. Error! Bookmark not defined.
چکیده انگلیسی.. Error! Bookmark not defined.
فهرست جداول
عنوان صفحه
4.1 تعداد افراد مورد مطالعه در گروه کنترل و آزمایش.. 65
4.2 سن کشتی گیران مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش.. 66
4.3 سابقه ورزش کشتی در افراد مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش 67
4.4 قد کشتی گیران مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش.. 68
4.5 میانگین وزن کشتی گیران مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش در پیش آزمون و پس آزمون.. 69
4.6 میانگین مسافت طی شده (به کیلومتر) در مدت 12 دقیقه در دو گروه کنترل و آزمایش .. 70
4.7 میانگین نمرات توان هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 71
4.8 میانگین نمرات توان بی هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 72
4.9 میانگین نمرات شاخص خستگی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 73
4.10 میانگین نمرات ترکیب بدنی(درصد چربی) در دو گروه کنترل و آزمایش 74
4.11 آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین نمرات پیش آزمون توان هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 75
4.12 آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین نمرات پس آزمون توان هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 76
4.13 آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین نمرات پیش آزمون توان بی هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 76
4.14 آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین نمرات پس آزمون توان بی هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش .. 77
4.15 آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین نمرات پیش آزمون ترکیب بدنی (درصد چربی) دو گروه کنترل
و آزمایش .. 78
4.16 آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین نمرات پس آزمون ترکیب بدنی (درصد چربی) در دو گروه کنترل و
آزمایش .. 78
فهرست نمودار
عنوان صفحه
4.1 نمایش سن کشتی گیران مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش 66
4.2 نمایش میزان سابقه کشتی در افراد مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش.. 67
4.3 نمایش قد کشتی گیران مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش.. 68
4.4 مقایسه میانگین وزن کشتی گیران مورد مطالعه در دو گروه کنترل و آزمایش در پیش آزمون و پس آزمون.. 69
4.5 مقایسه میانگین مسافت طی شده(به کیلومتر) در مدت 12 دقیقه در دو گروه کنترل و آزمایش در
پیش آزمون و پس آزمون .. 70
4.6 مقایسه میانگین نمرات توان هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش 71
4.7 مقایسه میانگین نمرات توان بی هوازی در دو گروه کنترل و آزمایش 72
4.8 مقایسه میانگین نمرات شاخص خستگی در دو گروه کنترل و آزمایش 73
4.9 مقایسه میانگین نمرات ترکیب بدنی(درصد چربی) در دو گروه کنترل و آزمایش .. 74
-1- مقدمه
امروزه متخصصان و کارشناسان ورزشی در پی بهره گیری از یافته های علمی برای آماده ساختن هرچه بهتر ورزشکاران حرفه ای خود هستند تا این رهگذر باعث موفقیت آنان در رقابت های دشوار ملی، جهانی و المپیک شود. به نظر می رسد که بکارگیری بهترین روشهای تمرین توام با حفظ شادابی و سلامت ورزشکاران در رده های مختلف سنی یکی از مهمترین اصولی است که رعایت آن در ورزش قهرمانی و حرفه ای گریز ناپذیر است.
برای پیشرفت و بهبود رکوردها، مهارت ها، تکنیک ها و تاکتیک های ورزشی در سال های اخیر نشان دهنده توسعه و بسط زیربنای علمی و دانش محقیقن علوم ورزشی است که به نحوی تنظیم و اجرای برنامه های تمرینی قهرمانان ورزشی را برعهده داشتند.
برنامه های تمرینی و آماده سازی ورزشکاران زمانی سودمند است که بتوانند توانایی های فیزیولوژیکی ورزشکار را برای انجام یک ورزش، مهارت یا فعالیت بدنی افزایش دهد. یکی از دغدغه های فکری مربیان افزایش توان ورزشکاران می باشد.
تمرینات پلایومتریک[1] به عنوان یکی از بهترین روشهای توسعه توان پیشنهاد شده است. پلایومتریک،نوعی از تمرینهای ورزشی بر پایه حرکات سرعتی، قدرتی و بهبود عملکرد سامانه عصبی- عضلانیاست که معمولاً بهمنظور افزایش کارایی در یک رشته ورزشیخاص انجام میپذیرد. مربیان ورزشی برای پرورش توان انفجاری ورزشکاران، شیوه پلایومتریک را بهکار میگیرند که عامل مهمی در برتری آنان در رشتههای مختلف بهشمار میآید(کردی، 1385).موفّقیتدربسیاریازورزشهابهتوانانفجاریپایورزشکاروقدرتعضلانیاوبستگیدارد،درپرش،پرتاپ،دوومیدانیودیگرفعالیتهاورزشکارمیبایستقادرباشدتاازقدرتخوددرسریعترینزمانوبابیشتریننیرویممکناستفادهنماید. تواننمایانگرمیزانکارعضلانیدرواحدزمانمیباشد(پاول، جفری، متیو، جان، میشیل و روبرت[2]، 2003).
محقّقاننشاندادهاندکهتمریناتپلایومتریکمنجربهبهبوددراجرایپرشعمودی،قدرتپاوتوانعضلانیمیگردد(میلر و همکاران، 2006). پژوهشگرانمتعددیازتمریناتپلایومتریکدربرنامههایتمرینیخودجهتافزایشقابلیتهایجسمانیاستفادهنمودهاندونشاندادهاندکهچنینتمریناتیمنجربهافزایشتوانعضلاتشدهونیازهای انفجاریبدنراافزایشمیدهد(یانیس، فاتوروس، جامورتاش، لئونتسینی[3]،2000). کامپو(2009)اثراتتمریناتپلایومتریکراروی،ترکیببدن،قدرتانفجاریوسرعتشوتزدنرادرزنانفوتبالیستموردسنجشقراردادند.اینتمریناتبهمدت12هفتهوهرهفته3جلسهانجامشدندودرنهایتمشخّصشدکهدرگروهتجربی(گروهتمرینپلایومتریک)،افزایشمعناداریدرتواناییپرشبعداز6هفتهوهمچنینافزایشمعناداریدرسرعتشوتزدنبعداز12هفتهبهدستآمد،دراینتحقیقاثراتتمریناتپلایومتریکبرترکیباتبدنقابلملاحظه نبود.
مارکوویچ[4]وهمکاران(2005)اثراتتمریناتپلایومتریکوسرعتیرابررویویژگیهایمورفولوژیکی[5]مردانیراکهازلحاظجسمانیفعالبودند،موردسنجشقراردادندوپساز10هفتهتمرین نتیجهگرفتندکهچنینتمریناتیمنجربهکاهشمعناداریدردرصدچربیبدن، وزنبدن، وزنخالصبدن وشاخصتودهبدن می گردد (به نقل از بلوچی، 1390).
باتوجهبهاینپیشرفتهایروزافزونعلومورزشیدرسالهایاخیر،چشمگیربودهوآمادگیجسمانیوحرکتینیزبهعنوانبخشمهمیازاینعلمازتحولوتوسعهبهدورنبودهاستودردنیایمدرن،متخصصانوکارشناسانورزشیدرپیبهرهگیریازیافتههایعلمیبرایآمادهساختنهرچهبهترورزشکارانحرفهایخودهستندتادراینرهگذر،آناندررقابتهایدشوارملّی،جهانیوالمپیکبهموفّقیتدستیابند. بنابراینهدفازتحقیقحاضربررسی تاثیر 8 هفته تمرین پلایومتریک بر توان (هوازی و بی هوازی) و ترکیب بدنی کشتی گیران پسر 18 تا 30 سال گنبدکاووس می باشد.
کشتی، ورزشی است که به علت نیازهای بدنی خاص مثل خصوصیات بی هوازی (قدرت، توان، سرعت، تحمل لاکتات و استقامت بی هوازی) و هوازی، فعالیتی سنگین و شدید محسوب شده و به عنوان ورزشی بر پایه توان بی هوازی به شمار می آید. همچنین تحقیقات زیادی اثر فعالیتهای مختلف ورزشی هوازی را بر مقادیر چربیها و لیپوپروتئینهای خونی مورد بررسی قرار داده اند و نتایج مختلفی بدست آورده اند. با وجود توافق کلی در مورد تاثیرات سودمند تمرینات ورزشی منظم هوازی بر نیمرخ چربی و لیپوپروتئین خون افراد سالم و نتایج مفید تمرینات هوازی برHDL و LDL خون افراد، نتایج مشخص و قابل قبولی در مورد فواید یا تاثیرات تمرینات کوتاه مدت و یا بلند مدت بی هوازی بر متابولیسم چربی ولیپوپروتئینهای خون وجود ندارد (جکسون[6]، 1383).
تمرینات هوازییکی از رایج تریناندازه گیریها در فیزیولوژی ورزشی است که ظرفیتفرد را برای مصرف، انتقال، و دریافت اکسیژن بیانمی کند. مقادیر واقعی و عینی حداکثر اکسیژنمصرفی از اهمیت فیزیولوژیکی و بالینی برخورداراست، بویژه در موارد مقایسۀ گروه یا افراد با یکدیگر یا ارزیابی برنامه های مختلف تمرینی. آمادگی هوازی شاخص عملکرد ریوی، قلبی وعروقی، اجزای هماتولوژی تحویل اکسیژن، وسازوکارهای اکسیداسیون عضلات فعال است وارتباط معکوسی با بیماریهای قلبی و عروقی دارد (گرگور[7]، 1993؛ به نقل از گائینی، 1387).
تمرینات بی هوازی علاوه بر کسب قدرت، با ایجاد تغییراتی در کاراییحرکت، ظرفیت انرژی زایی بیهوازی و ظرفیت تامپونی، باعث بهبود اجرای مهارت شده و در رویدادهایورزشی که فوق العاده بی هوازی هستند، خستگی را به تعویق میاندازند. یکی از بهترین شیوه های افزایشتوان بی هوازی در رشته های سرعتی، تمرینات پلایومتریک است (قنبری نیاکی و همکاران، 1385).
پلایومتریک، نوعی از تکنیکهای تمرینی است که به وسیلۀ ورزشکاران رشتههای مختلف ورزشی به منظورافزایش قدرت و توان انفجاری انجام می گردد. این نوع تمرینات شامل کشش سریع در یک عضله (فعالیتاکسنتریک) بلافاصله بعد از انقباض کوتاه شونده یا کانسنتریک همان عضله و بافت پیوندی انجام می گردد (میلر و همکاران، 2006).
[1] .plyometric
[2]. Paul, Jeffrey, Mathew, John, Michaeiland Robert
[3]. Ioannis, Fatouros, Jamurtas, Leontsini
[4] . Markovic
[5] .morphological Characteristic
[6].Jakson
[7].Geregor