فهرست
1-8. تعریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات و واژهها.. 7
2-1-2. اهمیت زیست پزشکی چربیها.. 10
2-5. لیپوپروتئین با چگالی خیلی کم (VLDL)16
2-6. لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)17
2-8. لیپوپروتئین با چگالی زیاد (HDL)17
2-12. تاثیر چای سبز بر روی دیابت نوع 2:22
3-2-2. نمونه آماری و انتخاب نمونه.. 30
3-2-4. ابزار و وسایل اندازه گیری.. 31
3-2-7. روش جمعآوری اطلاعات.. 33
4-3. یافتههای مربوط به فرضیات تحقیق.. 37
5-5-1. پیشنهادات برگرفته از تحقیق.. 50
5-5-2. پیشنهادات برای سایر محققین و تحقیقات آینده.. 50
فهرست پیوست
پیوست 1:پرسشنامه همکاری و رضایت نامه ....56
پیوست 2: پرسشنامه اطلاعات فردی و سوابق پزشکی، ورزشی... 56
فهرست جدول
جدول2-1: لیپوپروتئین ها و خطر بیماری های قلبی .. 15
جدول2- 2: توصیه های NCEP ..... 20
جدول4-1: یافته های توصیفی مربوط به ویژگی های فردی آزمودنی ها ....36
جدول (4-2): شاخص های توصیفی مربوط به مقادیر متغیر تریگلیسرید قبل و پس از 10هفته ... 37
جدول (4-3): شاخص های توصیفی مربوط به مقادبر متغیر کلسترول قبل و پس از 10هفته ....... 39
جدول (4-4): شاخص های توصیفی مربوط به مقادبر متغیر LDL قبل و پس از 10هفته ...................................... 40
جدول (4-5): شاخص های توصیفی مربوط به مقادبر متغیر HDL قبل و پس از 10هفته 42.............................
جدول (4-6): شاخص های توصیفی مربوط به مقادبر متغیر ترکیب بدنی (BMI)قبل و پس از 10هفته 44 ...........
فهرست شکل
شکل (3-1). دستگاه تردمیل 32 ....................................................................................................
شکل (3-2). دستگاه اندازگیری ترکیب بدنی 32 .................................................................................
فهرست نمودار
نمودار (4-1): تغییرات تریگلیسرید در سه گروه 38 ..........................................................................
نمودار (4-2): تغییرات کلسترول در سه گروه 40...............................................................................
نمودار (4-3): تغییرات LDL در سه گروه41 ..................................................................................
نمودار (4-4): تغییرات LDH در سه گروه .................................................................................43
نمودار (4-5): تغییرات ترکیب بدنی(IMB) در سه گروه ................................................................45
چکیده
سابقه و هدف:
استفاده از تمرینات ورزشی به همراه مکمل های گیاهی یکی از روشهای پیشنهاد شده برای کنترل چاقی و عوارض ناشی از آن می باشد که اثر آن به دلیل تنوع برنامه های تمرینی و مواد گیاهی مورد استفاده هنوز به روشنی ثابت نشده است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر تمرینات ترکیبی و مصرف مکمل چای سبز بر نیمرخ لیپیدی مردان چاق بود.
مواد و روشها:
آزمودنیهای تحقیق 24 مرد چاق بود. که به صورت تصادفی در یکی از گروههای مکمل چای سبز، دارونما+ تمرینات ترکیبی و چای سبز+ تمرینات ترکیبی قرار گرفتند. گروه دوم و سوم به مدت 10 هفته، 3 جلسه در هفته به اجرای تمرینات ترکیبی پرداختند. قبل و بعد از دوره تمرینی و مکملگیری به منظور اندازگیری نیمرخ لیپیدی خونگیری انجام شد. دادهها با استفاده از آزمون کولموگراف-اسمیرنوف و تحلیل واریانس مکرر 2×3 در سطح P≤0/05مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها:
پس از 10هفته تمرین ترکیبی و نیز تمرین ترکیبی و چای سبز کاهش معنی دار در ترکیب بدنی(BMI) و غیر معنی-داری در سطوح تریگلیسرید، کلسترول و LDL مشاهده شد، در حالیکه در سطوح HDL افزایش غیر معنیداری مشاهده شد. بعلاوه چای سبز به تنهایی تاثیر معنیداری بر نیمرخ لیپدی و ترکیب بدنی نداشت.
نتیجهگیری:
براساس نتایج بدست آمده پیشنهاد میشود تمرینات ترکیبی و مصرف چای سبز علی رغم عدم تأثیر معنیدار بر نیمرخ لیپیدی، ممکن است برای کاهش عوامل خطرزای قلبی-عروقی در مردان چاق مفید باشد.
کلید واژهها:
چای سبز، تمرین ترکیبی، نیمرخ لیپیدی، مردان چاق
1. مقدمه
شیوه زندگی غیرفعال و چاقی به عنوان یکی از ده مشکل برتر سلامتی توسط سازمان بهداشت جهانی تشخیص داده شده است. امروزه به دلیل تغییر الگوی زندگی و ماشینی شدن کارها، فعالیتهای جسمانی انسانها کاهش یافته است. کاهش یا عدم فعالیتهای جسمانی سبب ایجاد "بیماریهای فقر حرکتی" میشود. از طرف دیگر تنوع کارها و لزوم مقاومت در مقابل سختیها و ناراحتیهای ایجاد شده به وسیله زندگی ماشینی، انسان را نیازمند یک جسم سالم و نیرومند میکند، که میتوان از طریق انجام فعالیتهای جسمانی به جبران آن پرداخت. فعالیتهای جسمانی دامنه وسیعی را در بر میگیرند که در فعالیتهای عادی روزانه با شدت پایین تا فعالیتهای شدید و بسیار شدید طبقهبندی میشوند. تمرین تغییراتی در قسمتهای مختلف بدن ایجاد میکند که در نتیجه آن بدن قادر می شود تمرینات شدیدتری را انجام دهد. به عبارت دیگر بدن با تمرین سازگار میشود . در چنین مواقعی نقش سازگاریهای بوجود آمده در تمرینات ورزشی و تغذیه برای کاهش مشکلات حاصل اهمیت پیدا می-کند. افزایش چربیهای آزاد خون و نیز بیماریهای قلبی و عروقی نیز از عواقب چاقی و بی تحرکی به حساب میآید. امروزه فعالیت بدنی منظم همراه با رژیم غذایی متعادل بعنوان عامل مهمی برای سلامتی شناخته شده است و فواید گوناگون مواد تغذیهای(مکملها) موجب مصرف فراوان این مواد توسط این افراد شده است.
1-2. بیان مسئله
باوجود پیشرفت های سریع و وسیع در تشخیص و درمان این بیماریها، هنوز هم یک سوم بیمارانی که دچار سکته قلبی می شوند، فوت می کنند. در ایران نیز بیماریهای قلبی- عروقی یکی از مشکلات مهم بهداشتی و اجتماعی به شمار می رود که ابعاد آن به سرعت در حال افزایش است. براساس بررسیهای پراکنده، نسبت مرگ ناشی از این بیماری 25 تا 45 درصد بوده است. در ایران شمار تلفات ناشی از بیماریهای گوناگون قلبی در هر 100 هزار نفر در سال 1368، در 24 شهر انتخابی کشور 185 نفر بود که 15-7 درصد کل مرگ و میر را شامل میشود. نحوه متابولیسم و مقدار و نوع لیپیدها به ویژه لیپوپروتئینهای خون در بروز و تشدید بیماریهای قلبی- عروقی نقش اساسی ایفا میکنند . با توجه به رابطه مستقیم چربیها با سکته قلبی، تنظیم مقدار چربیهای خون، عامل مهمی در سلامت محسوب میشود و بدون شک عادت به فعالیت ورزشی مناسب نقش مهمی در این زمینه دارد. در واقع در کشورهای توسعه یافته عدم فعالیت بدنی مناسب و رژیم غذایی نا مناسب، از دلایل چاقی و بیماریهای قلبی- عروقی به شمارمیروند . تحقیقات زیادی در این مورد صورت گرفته است و بیشتر محققان معتقدند که فعالیت بدنی باشدت متوسط، حتی اگر در حد متوسط درهرهفته انجام گیرد، کاهش چربیها را به همراه خواهد داشت .
از سوی دیگر، از داروهای گیاهی برای کاهش چربی های خون استفاده میشود، چرا که علاوه بر عوارض بسیار اندک دربرخی موارد نتایج بهتری نسبت به مکملهای شیمیایی حاصل میشود. گیاه چای سبز از جمله گیاهان دارویی پرمصرف در آسیا است. تحقیقات اپیدمیولوژیک نشان دادهاند که ترکیبات مشتق شده از چای سبز دارای خاصیت کاهش دهندگی سطح کلسترول پلاسما و سرعت جذب آن در دستگاه گوارش هستند .
همچنین چای محتوی گروهی از ترکیبات پلی فنولیک فلاونوئیدی به نام کتچین است ودر بین کتچینها این گالوکتچین گالات (EGCG) آنتی اکسیدانی قوی در شرایط آزمایشگاهی و رایج ترین و فراوان ترین پلی فنول درچای سبز است. با توجه به اینکه مطالعات انسانی بیشتر برتأثیرات تمرینات هوازی و یا مقاومتی بر نیمروخ چربی متمرکز شده و همچنین تأثیر تمرینات ترکیبی و مصرف چای سبز بر نیمرخ لیپیدی تاکنون بررسی نشده است، از این رو هدف تحقیق به خاطر بررسی این موضوع و پاسخ به این پرسش است که آیا چای سبز به همراه تمرینات ترکیبی ( استقامتی + مقاومتی) می تواند در کاهش نیمرخ چربی و همچنین کاهش وزن و بهبود ترکیب بدنی مردان چاق مفید باشد؟
با توجه به اثرات مفید فعالیتهای ورزشی بر کیفیت زندگی و نیز اثر مفید ورزش در بیماریهایی از قبیل بیماریهای قلبی – عروقی به نظر می رسد تحقیقات در این زمینه برای بررسی هرچه بیشتر تاثیر ورزش ضروری میباشد. از طرفی از آنجای که تاثیر تمرینات ترکیبی بر نیمرخهای لیپیدی کمتر بررسی شده، تحقیق در این خصوص نیز از اهمیت بالای برخوردار است. همچنین با توجه به اینکه مکملهای طبیعی نسبت به مکملهای شیمیایی اثرات جانبی کمتری دارند، ضرورت ایجاب میکند تا تأثیر تمرین ترکیبی و یکی از این مکملها که به نظر می رسد در زمینه کاهش چربیهای خون اثرات مثبتی داشته باشد(چای سبز) بررسی شود.
1-4-1. هدف کلی تحقیق
بررسی تأثیر یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر نیمرخ چربی در مردان دارای اضافه وزن.
1-4-2. اهداف اختصاصی تحقیق
1. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر تری گلیسیرید مردان دارای اضافه وزن.
2. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز برکلسترول تام مردان دارای اضافه وزن.
3. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر LDL مردان دارای اضافه وزن.
4. بررسی یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر HDL مردان دارای اضافه وزن.
1. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز تریگلیسیرید مردان دارای اضافه وزن و چاق تأثیر معناداری دارد.
2. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز برکلسترول تام مردان دارای اضافه وزن تأثیر معنی-داری دارد.
3. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر LDL مردان دارای اضافه وزن تأثیر معنیداری دارد.
4. یک دوره تمرینات ترکیبی و مکمل چای سبز بر HDL مردان دارای اضافه وزن تأثیر معناداری دارد.
1-6. پیش فرض های تحقیق
برای کسب نتایج دقیق در تجزیه و تحلیل آماری دادههای تحقیق پیش فرضهای زیر در نظر گرفته شده است:
1. آزمودنیها در جلسات تمرین به طور منظم شرکت میکنند.
2. تمام جلسات تمرین مطابق برنامه از پیش تعیین شده برگزار شد.
3. سعی شده از آزمونها و وسایل اندازه گیری با اعتبار و روایی بالا استفاده شود.
4. شیوه تمرینی هر دو گروه تمرینی یکسان بود.
-7. محدودیت های تحقیق
محدودیتهایی که در این تحقیق وجود داشته را میتوان در دو قسمت شامل محدودیتهای غیر قابل کنترل و محدودیتهای قابل کنترل طبقه بندی کرد که در ادامه آنها را بیان خواهیم کرد:
1-7-1. محدویتهای خارج از کنترل محقق
1. ویژگیهای ارثی و سازههای ژنتیکی آزمودنیها
2. میزان و نوع فعالیت های روزمره آزمودنیها
3. عدم امکان کنترل وضعیت روحی و روانی آزمودنیها در هنگام اجرای فعالیتهای تمرینی
4. نحوه و روش تغذیه آزمودنیهای تحقیق، همچنین میزان خواب، استراحت و نحوه سپری کردن اوقات فراغت از حیطه کنترل محقق خارج بوده است.
1-7-2. محدودیتهای تحت کنترل محقق
1. غیر ورزشکار بودن آزمودنیها با توجه به خصوصیات ظاهری و فیزیولوژیکی و عدم اجرای مداوم فعالیتهای ورزشی به مدت یک سال.
2. برخورداری از سلامت نسبی و عدم ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و عدم استفاده از دارو و دخانیات و ... با توجه به سؤالات مطرح شده در پرسشنامه.
3. مکان، شرایط و ایمنی وسایل برگزاری آزمون.
4. میزان و نوع مکملهای مصرفی آزمودنیها.
5. اجرای مانور تست برای همه آزمودنیها توسط فرد محقق و متخصص انجام گرفته است.
6. در طول تحقیق، زمان انجام تست برای همه آزمودنیها یکسان بوده است.
7. قرارگیری افراد در یک دامنه سنی کم و نزدیک به هم.
8. دمای محیط تمرین.
9. تعداد هفتههای تمرین و تعداد جلسات در هر هفته.
10. زمان و مدت برگزاری هر جلسه.
1-8. تعریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات و واژهها
در این بخش واژهها و اصطلاحات اصلی مورد استفاده در تحقیق بیان شده و توضیح مختصری در مورد هریک داده خواهد:
چای سبز
در این تحقیق منظور از مکمل چای سبز مصرف 1 وعده چای سبز (1 عدد کپسول 315 میلیگرمی) بعد از نهار میباشد.
تری گلیسرید
شکل اصلی ذخیره چربی هستند و بیشترین اسیدهای چرب آزادی را که به هنگام فعالیت اکسیده میشوند تامین میکنند.
کلسترول
کلسترول دارای 27 کربن و 4 حلقه در ساختمان خود مییاشد. این ماده ساختار استروئیدی داشته و دیگر استروئیدها نظیر هورمونهای استروئیدی از آن ساخته میشوند.
LDL
حاوی 2٠ درصد پروتئین، 45 درصد تریگلیسرید و 15-10 درصد کلسترول میباشد.